برق و شرع

خبرنگار مجهول الهويه>>>

يادداشت: نظر به اين که اخيرا آيات عظام در امورات برق و الکتريک نظرات فقهي صادر مي‌کنند، چنانکه چندي پيش نيز يکي از حضرات برق را نعمت الهي ناميد، و با توجه به اين که در کشور ما هر کاري حتي در سطوح بالاي فني بايد با اذن و اجازه و نظر آيات عظام انجام شود، توجه شما را به پاره‌اي استفتائات از محضر حجت الاسلام و المسلمين "حاجاقا"، در مورد بهينه سازي مصرف انرژي جلب مي‌کنيم:

ما: اخيرا حجج اسلام در مورد مصرف برق احکامي صادر کرده‌اند. مي‌شود در اين زمينه ما را روشن کنيد؟

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: بر عموم مسلمين و مسلمات واجب کفايي‌ست که برق را صرفه‌جويي کنند. آن را درست مصرف کنند، دور نريزند و براي روز مبادا ذخيره کنند (آن گونه که مصداق احتکار نباشد).

ما: مثلا چه روش‌هايي را پيشنهاد مي‌کنيد؟

 حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: مثلا اگر کتاب مي‌خوانند، بخوانند اما توجه کنند که براي ورق زدنش به برق احتياجي ندارند فلذا اولي‌تر آن است که در هنگام ورق زدن کتاب، برق را خاموش نگاه دارند. همچنين مستحب موکد است که هنگام ورود به منزل به جاي زنگ زدن، در بزنند تا برق مصرف نشود. در روايات مي‌خوانيم که پيغمبر هميشه موقع ورود به منزل در مي‌زد.

ما: با توجه به کثرت روشنايي اماکن مقدسه مثل حرم‌ها و مراقد، که حتي روزها هم روشن هستند، تکليف صرفه‌جويي در اين موارد چيست؟

 حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: همانطور که در ابتدا گفتم، صرفه‌جويي يک واجب کفايي‌ست و اگر به حد کفايت برسد از عهده سايرين خارج است.

ما: شما چندي پيش برق را يک نعمت الهي ناميديد. با توجه به اين که برق را اديسون اختراع کرده، نظر جناب عالي راجع به ايشان چيست؟

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: اين که مي‌گويند برق را آن کافر معلوم الحال آفريده حرف درستي نيست. اين را کفار مي‌گويند. ما بايد به اسلام رجوع کنيم. ما در قرآن مي‌خوانيم که نوح قومش را با طوفان و رعد و برق عذاب کرد. اين نشان مي‌دهد که برق را حضرت نوح (عليه الرحمه) اختراع کرده بود. لکن اينها ابزار تبليغاتي دارند و مي‌خواهند به اسلام ضربه بزنند. تازه آن اقاي اديسون (عليه اللعنه) که مسلمان نبود و نماز هم نمي‌خواند هيچ کس هنوز حلال زاده بودنش را هم ثابت نکرده. پس تکليفش معلوم است.

ما: با توجه به اين که برق با دو استاندارد 220 ولت و 110 ولت در جهان عرضه مي‌شود، شما کدام را پيشنهاد مي‌کنيد؟

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: استفاده از برق 220 ولت منع شرعي ندارد. اما برق 110 ولت چون مختص بلاد استکبار است، حرام است و نبايد استفاده شود.

ما: بعضي‌ها در مصرف برق صرفه‌جويي نمي‌کنند. چه حکمي بر ايشان وارد است؟

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: اسراف برق بر دو نوع است: اسراف في‌الوقت و اسراف في‌الپيک. اسراف في‌الپيک آن است که در پيک مصرف اسراف شود که گناه کبيره است و اسراف کننده بايد به ازاي هر کيلووات اضافه مصرف، 60 کيلووات برق به فقرا بدهد و يا پول قبض برق 60 فقير را بپردازد و يا براي 60 فقير لامپ 100وات بخرد (مي‌تواند براي 30 فقير لامپ 200 وات بخرد اما احتياط مستحب آن است که لامپ 100 وات يا کمتر باشد). و اما اسراف في‌الوقت آن است که در غير زمان پيک مصرف، اسراف شود که اگر در آن لحظه خاموشي اعمال نشده باشد مکروه است اما اگر خاموشي اعمال شده باشد، گناه صغيره است و اسراف کننده به ازاي هر مگاوات اسراف، معادل يک نخود طلا يا پنج نخود نقره کفاره بدهد.

ما: لطفا احکام نوسانات برق بويژه کاهش فرکانس در پيک مصرف را بفرماييد.

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: کاهش فرکانس چون کيفيت برق را ذايل مي‌کند مصداق غش در معامله است اما اگر با هدف جبران مگاوات توليدي باشد، ايرادي ندارد. رعايت مگاوات بر فرکانس ارجح است و احتياط واجب آن است که مگاوات مورد نياز تامين گردد. در روايات تاکيد شده که: از مگاوات عمل غافل مشو!

ما: اخيرا در برخي نيروگاه‌ها و ديسپاچينگ‌ها عناصر اناث به توليد و هدايت برق مشغول شده‌اند. آيا اين مساله مشکل شرعي ندارد؟

حجت الاسلام و المسلمين حاجاقا: اگر برق را زن توليد کرده باشد بر مرد حرام است و لذاست که بايد دقت شود در آن شيفتي که همه بهره‌برداران زن هستند، برق توليدي را فقط زن‌ها مصرف کنند. مثلاً فقط برق مدارس دخترانه و بيمارستان زنان و زايمان وصل باشد و بقيه شهر از برق ساير نيروگاه‌ها استفاده کنند يا خاموشي اعمال شود. بر آن زناني هم که در ديسپاچينگ‌ها کار مي‌کنند واجب است در هنگام تلفن زدن به نيروگاه‌ها و پست‌ها، انگشت سبابه خود را در دهان شان فرو برند تا صدايشان کلفت و مردانه به نظر برسد و خداي ‌ناکرده به اسلام ضربه وارد نشود.

نظر خوانندگان

محل ارسال نظر در مورد اين مطلب:

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.

بازگشت به خانه