همه گونه بد آموزی دیده بودیم الا قلم!

امين موحدی

آقای نوری علای گرامی!‌ قرائت شما از سکولاریزم همانگونه عجیب بود که قرائت تان از بد آموزی. همه گونه بد آموزی دیده بودیم الا قلم!

آقاي نوري علا! شما در ايمیلی‌ در پاسخ به مقاله حقیر تحت عنوان دموکراسی مقدم بر سکولاریزم و فدرالیزم است، خطاب به من نوشته اید که «مقالهء شما جنبه بد آموزی دارد!» نمی خواستم پاسخ شما را بدین شکل بدهم اما بعد از چاپ مطلبی از  جناب عالی‌ تحت عنوان "بد آموزی‌های اهل قلم" مجبور به پاسخ گشته‌ام. امیدوارم که این پاسخ حقیر نیز از نظر شما دخالت غیر تخصصی و جرم تلقی نشود.

«بد آموزی» کلمه ای‌ است که جمهوری اسلامی از آن بسیار استفاده می‌کند و این واژه یکی‌ از واژگان مورد علاقه و از یادگار‌های خمینی می‌باشد که گویا هنوز شاگردان قدیمی‌ آن "راحل" آن را فراموش نکرده اند. اما فرموده اید که "دخالت در امور غیر تخصصی جرم است"، حال شما بفرمایید تخصص شما چیست که ما از دخالت در آن پرهیز کنیم تا مبادا مورد اتهام قرار نگیریم. آیا فقط شما در مورد سکولاریزم صاحب نظر هستید؟ آیا کاشف سکولاریزم شما بوده اید و سکولاریزم ملک مشأع شماست که دیگران را از بحث پیرامون آن منع می فرمایید و بحث در مورد آن را جرم می انگارید؟ این حرف شما درست شبیه اصل ولایت فقیه است که کسی‌ حق پرسش در مورد آن را نداشته باشد! آیا شما در صدد این هستید که" ولی غیر فقیه "شوید؟ شما خود را در مقامی می‌بینید که منتقدین خود را بدآموز و مجرم بنامید و در عین حال از دموکراسی سخن می رانید، آیا این دموکراسی مد نظر شماست؟

منظور من از این مقاله که "دموکراسی مقدم بر فدرالیزم و سکولاریزم است" این نیست که کدام یک اول به وجود آمده اند که حکايت دموکراسي و سکولاريزم همان حکایت "مرغ و تخم مرغ" است و در اينجا ما نمي خواهیم کشف کنیم کدامیک اول وجود داشته بلکه منظور ما این است که، دموکراسی بستر و زمینهء رشد و نمو افکار و مکتب های مترقی می‌باشد و در  نبود این بستر هیچ اندیشه و مکتب مترقی ظهور و یا مجال حضور نخواهد یافت. هر حرکت دمکراتیک در اصل سکولار است اما هر حرکت سکولار لزوماً دمکراتیک نیست. به طور مثال، در شوروی سابق حرکتی که صورت گرفت و به محدودیت دین انجامید، یک حرکت سکولار بود اما هرگز نتوانست یک حرکت دموکراتیک شود. یا ترکیهء زمان آتاتورک و سکولاریزاسیون ترکیه را که ببینید متوجه مي شويد حرکتي که با کمال بیرحمی، تمام مظاهر مذهبی‌ را مورد هجوم قرارداد، حرکتی سکولار بود اما هرگز دموکراتیک نبود.

آقاي نوري علا! قرائت شما از سکولاريزم  نظیر همان قرائتی است که مصباح یزدی از دین ارائه می کند. متاسفانه مصباح از یک سوی بام و شما نیز سوی دیگر بام افتاده اید. بدليل آنکه نمی خواهیم به جای یک نظام مذهبی‌ خشن، نظامی سکولار خشن ایجاد کنیم، برای جلوگیری از این اتفاق و ظهور یک نظام خشن به جای نظام خشن دیگر، باید ابتدا به فکر استقرار دموکراسی باشیم تا بستر‌های لازم برای ظهور دولت‌ها و نظام‌های دمکرات فراهم باشد.

قلم فرسایی را کنار می گذارم و تمام می‌کنم، اینکه فدرالیزم یا سکولاریزم را لازمهء دموکراسی می دانید بر چه اساسی‌ می فرمایید؟ آیا یک نظام دمکرات از سکولاریزم یا فدرالیزم به عنوان پایه‌های خود بهره می برد یا اینکه فدرالیزم یا سکولاریزم و هر نوع نظام سیاسی دیگر برای رسیدن به هدف خود، یعنی‌ تشکیل دولت مد نظر خود، محتاج دموکراسی می‌باشند؟

آقای نوری علای گرامی!‌ من بر خلاف شما بسیار ساده می نویسم و ساده تر از این نمی‌شود. دوست گرامی؛‌ فرموده اید فدرالیزم و سکولاریزم ابزارهايی برای رسیدن به دموکراسی می‌باشند! بر خلاف نظر جناب عالی‌ باید عرض کنم که سکولاریزم و فدرالیزم و هر نوع نظام سیاسی بر اساس مکتبی‌ سیاسی، نه ابزار که بلکه هدف هستند.این اهداف توسط طیف‌های سیاسی برای تشکیل دولت مد نظر قرار می گیرند. اگر تعریف شما درست باشد آنگاه باید ابتدا یک نظام مثلاً سکولار تشکیل شود آنگاه دموکراسی حاکم شود! حال شما بفرمایید تا ما از خواب بیدار شویم چگونه و با چه وسیله ای‌ می خواهید سکولاریزم را بر قرار کنید بدون آنکه دموکراسی باشد و امکان فعالیت آزاد احزاب و انتخابات آزاد؟

تمام مکتب‌های سیاسی‌ اهدافی‌ هستند که توسط طیف های مربوطه برای تشکیل دولتی در جهت آن مکتب ها دنبال می شوند آن‌هم برای مدت زمانی‌ معین. آنگاه شما می فرمایید آنها ابزار هستند، آن‌ هم برای عنصری پایدار مانند دموکراسی؟

دموکراسی خود نیز در وهلهء اول باید هدف باشد و نمی‌تواند ابتدا به سکون و قبل از استقرار آن، به عنوان وسیله استفاده شود، بلکه باید هدفی‌ باشد که برای رسیدن به آن تلاش نمود. این هدف هرگز با نظر یک طیف خاص سیاسی‌ تامین نخواهد شد بلکه همهء طیف ها باید در آن فعال شوند. بعد از استقرار دموکراسی، هدف تبدیل به وسیله ای‌ برای بر قراری عدالت در جامعه و فعالیت همهء آحاد مردم می شود. توجه فرمایید که دموکراسی هدف است اما می تواند نقش وسیله را بعد از استقرارش در جامعه بر عهده گیرد، اما مکتب‌ های سیاسی نظیر سکولاریزم اهدافی‌ هستند که هرگز نمی توانند وسیله ای‌ برای استقرار دموکراسی باشند. آنچه که به مکتب های سیاسی‌ مجال رشد می دهد دموکراسی است و مکتب های سیاسی‌ هستند که باید خود را با اصول دموکراسی منطبق نمایند نه اینکه دموکراسی خود را با آنها هماهنگ سازد.

شما به جای دمکرات شدن سکولار ـ فدرال شده اید، شبیه آنچه که در اول انقلاب  به جای دمکرات شدن، مذهبی‌ و مرید یک تفکر مذهبی‌ شدید.

تکرار یک اشتباه  مهلک در عرض کمتر از 33 سال کمی‌ جای تفکر دارد.

بازگشت به خانه