جنگ احمدی‌نژاد و روحانیون بر سر روسری زنان

گزارشی از روزنامه واشینگتن پست

روزنامه واشینگتن پست در مطلبی می‌نویسد: تابستان که می‌رسد پلیس ایران نسبت به زنان کشور سخت‌گیر‌تر می‌شود، زنانی که تلاش می‌کنند با پس و پیش کردن روسری‌ها و تطبیق مانتو‌های خود با آب و هوا با گرمای روزافزون کنار بیایند.

اما امسال، در بحبوحه سخت‌گیریهای سالانه، رعایت حجاب توسط زنان و اقدامات دولت در این زمینه به بخشی از شکاف بین محمود احمدی‌نژاد و روحانیون قدرتمند شیعه در ایران تبدیل شده است.

روحانیون محافظه‌کار، و فرماندهان نظامی همفکر با آنها به احمدی‌نژاد اعتراض می‌کنند که باید برای ارتقای سطح حجاب در جامعه تلاش بیشتری کند، حتی اگر به قول بعضی از آن‌ها، «نیاز به ریختن خون باشد». برخی از این افراد گناه خشونت‌ها و تجاوزهای اخیر علیه زنان را به گردن خود قربانیان می‌اندازند و استدلال می‌کنند که تقصیر خودشان بوده است که حجاب اسلامی را رعایت نکرده‌اند.

واشینگتن پست می‌افزاید که شکاف در حکومت بر سر حجاب جدید‌ترین بخش از رویارویی بین رهبران غیر روحانی کشور که عهده‌دار سیاست‌های روزمره هستند و مقام‌های مذهبی است. منتقدان احمدی‌نژاد او را متهم می‌کنند که حلقه داخلی مشاوران رئیس جمهوری در حال طرح‌ریزی برای تضعیف نقش آن‌ها در جمهوری اسلامی هستند. آن‌ها رئیس جمهوری اسلامی و یارانش را متهم می‌کنند که با طرفداری از آزادی‌های فردی به دنبال بسط جایگاه مردمی خود هستند.

در پی بروز اختلاف میان آیت‌الله علی خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد در ماه آوریل گذشته بر سر استعفای اجباری یکی از وزرای دولت، روحانیون، نمایندگان مجلس و فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که پیش از این قدرتمند‌ترین طرفداران احمدی‌نژاد بودند به شکلی بی‌سابقه به انتقاد از او بر سر مسائل مختلف پرداختند، از برنامه دولت برای دادن زمین به مردم تا روش دولت در مدیریت اقتصادی کشور.

مسئله حجاب که باعث طرح انتقاد‌های جدید علیه رئیس جمهوری و گروه پیرامونش شده است، در میان موارد صدر برنامه منتقدان رئیس جمهوری است. نظریه‌پردازان این گروه ادعا می‌کنند که روسری‌هایی که بخش زیادی از موی زنان را نشان می‌دهد تهدیدی جدی علیه ارزش‌های اصلی جمهوری اسلامی به شمار می‌آیند. این گروه می‌گویند رئیس جمهور هیچ قصدی برای مقابله با آن چه [به نظر آن‌ها] بدحجابی نامیده می‌شود ندارد.

در دوران زمامداری محمدرضا پهلوی، واپسین شاه ایران، پوشیدن دامن کوتاه در میان زنان معمول بود، اما از زمان انقلاب ایران در سال 1979، بر اساس قوانین کشور زنان مجبور به پوشاندن موی سر و پوشیدن مانتو در مکان‌های عمومی شده‌اند.

به نوشته واشینگتن پست، احمدی‌نژاد آشکارا مشخص کرده است که دولتش از اقدام‌های سخت‌گیرانه علیه افرادی که «دو تار موی‌شان از زیر روسری بیرون مانده است» پشتیبانی نمی‌کند، هم چنان که در جریان مصاحبه‌ای تلویزیونی در سال 2010 به این مطلب اشاره کرد. محمود احمدی‌نژاد تأکید کرد که آموزش درباره حجاب را بر اقدامات قانونی مقدم می‌داند تا، به قول او، زنان خود به «فوائد حجاب» پی برده و آزادانه آن را انتخاب کنند.

با این حال، تابستان امسال روحانیون ارشد از رویکرد «تساهل و تسامح» دولت انتقاد کرده و خواهان اقدام قاطعانه در این زمینه شدند. احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران، اخیراً گفت: «برای حل معضل بدحجابی در جامعه باید خون ریخته شود.»

واشینگتن پست به نقل از علیرضا علوی‌تبار، تحلیل‌گر سیاسی از تهران، می‌نویسد که مسئله حجاب در ایران تبدیل شده است به «اهرمی در دستان دولت و مخالفانش که هر یک به کمک آن تلاش می‌کند نسبت به گروه دیگر به برتری برسد».

آقای علوی‌تبار همچنین می‌گوید: «مسئله بر سر این است که نشان دهند کدام طرف به راستی قدرت را در دست دارد.»

واشینگتن پست از قول یک دختر جوان ایرانی 23 ساله به نام نگین می‌نویسد: «ما عادت کرده‌ایم که در نحوه پوشش خود خلاق باشیم.»

نگین همچنین درباره روحانیون ایرانی می‌گوید: «آن‌ها در دنیایی دیگر زندگی می‌کنند.» او، مانند بسیاری دیگر از زنان شهرنشین ایرانی، توضیح می‌دهد که اگر روسری بر سر دارد نه به دلیل مذهبی بودن، که به دلیل اجباری بودن آن است.

نگین که موهای بلند مشکی‌رنگش از زیر روسری قرمز او بیرون است و زیر مانتوی بالای زانویش شلوار جین پاره بر تن دارد، ادامه می‌دهد: «در خانه، و نزد دوستان، روسری بر سر نمی‌کنم.» او می‌افزاید: «بیرون از خانه هم تلاش می‌کنم بدون این که بازداشتم کنند زیبا به نظر برسم.»

در حالی که محمود احمدی‌نژاد از رویکردی «فرهنگی» در قبال مسئله حجاب دفاع می‌کند، روحانیون متنفذ ایران می‌گویند حجاب مسئله‌ای محدود به باور افراد نیست، بلکه یک «مسئله امنیتی» است و استدلال می‌کنند که زنان بدحجاب مردان را به بدرفتاری با خود تشویق کرده و باعث بروز «فساد» در خانواده‌ها می‌شوند.

توران ولی‌مراد، رئیس ائتلاف اسلامی زنان، می‌گوید پوشاندن موی زن بخشی از فرهنگ ایران است، اما «روسری را نمی‌توان به هیچ وجه مسئله‌ای امنیتی دانست».

واشینگتن پست در پایان به نقل از خانم ولی‌مراد می‌نویسد: «نمی‌توان قربانیان را سرزنش کرد، مسئولان باید به جای این کار بر روی مردانی تمرکز کنند که توانایی کنترل خود را ندارند.»

31 تير 1390

http://www.radiofarda.com/content/f2_iran_washington_post_article_hijab_summer_arrests_clerics_ahmadinejad_fight/24273828.html

بازگشت به خانه