سرمايهء اصلاح‌طلبان

علی شکوری‌راد

روزنامهء شرق ـ جناح‌های سياسی در طول سال‌های پس از انقلاب از عناوين مختلفی بهره برده‌اند. تبار اصلاح‌طلبان فعلی به جناح چپ باز می‌گردد و‌اصولگرايان به جناح راست.

وقتی در‌انتخابات مجلس سوم، حضرت امام(ره) بحث «تقابل فقر و غنا» و «اسلام‌آمريکايی» و «اسلام ناب‌محمدی» را مطرح ساختند، جناح چپ بود که از آن بهره برد و جناح راست را طرفدار اغنيا و اسلام آمريکايی معرفی کرد و به اين وسيله، نتيجهء انتخابات مجلس سوم را به نفع خود رقم زد؛ به طوری‌که فهرست 30 نفرهء «مجمع روحانيون مبارز» - که به تازگی از «جامعهء روحانيت مبارز» جدا شده بود- در تهران به طور کامل به مجلس راه يافت و اکثريت کرسی‌های آن دوره به اين گفتمان اختصاص يافت.

از سال ‌68، «جناح چپ»، که در زمان مجلس سوم سابقه حمايت از دولت جنگ را در برابر 99 نفری که با وجود خواست امام(ره) به آن رای نداده بودند در کارنامه داشت، از عنوان «نيروهای خط امام» بهره گرفت. سپس «شورای هماهنگی نيروهای خط امام» تاسيس شد و هدايت اين مجموعه را در کنار «مجمع روحانيون» عهده‌دار شد.

در انتخابات رياست‌جمهوری سال 76، اين دو جريان در کنار حزب تازه تاسيس «کارگزاران سازندگی»، که از حاميان آيت‌الله هاشمی‌رفسنجانی تشکيل شده بود، از سيد محمد خاتمی حمايت کرد و با حضور بی‌نظير مردم، حماسهء سياسی دوم خرداد رقم خورد. در رقابتی‌ترين انتخابات رياست ‌جمهوری پس از دور اول تا آن زمان، سی‌ميليون نفر شرکت کردند و خاتمی با 20 ‌ميليون رای راهی پاستور شد. تقريباً تا يک سال پس از اين تاريخ هر دو جناح کشور مسحور آن واقعهء سياسی بوده و از «پيام دوم خرداد» سخن می‌گفتند.

«گفتمان خاتمی» و «حماسه ‌سازان دوم خرداد»، کم کم عنوان «اصلاح‌طلبی» را بر سر زبان‌ها انداخت. آنها خواستار آن بودند که در نوع نگاه ساختار رسمی، اصلاحاتی صورت گيرد يعنی قانون مبنای عمل همه باشد و کرامت انسان‌ها پاس داشته شود. تا پيش از اين زمان، دم زدن از قانون اساسی، ضديت با آن تعبير می‌شد. مردم می‌خواستند بر اساس قانون اساسی، به عنوان ميثاق ملی، تدبير و عمل شود. از اين تاريخ به بعد عنوان «جناح چپ» به فراموشی سپرده شد و «جبهه اصلاحات» شکل گرفت.

«جناح راست» اگرچه تلاش کرد در برهه‌ای از عنوان ِ «پيروان ولايت» استفاده کند اما عنوان راست از روی آنها برداشته نشد تا اينکه در انتخابات سوم تير 84، با ظهور محمود احمدی‌نژاد و «گفتمان اصولگرايی»، خود را به اين عنوان متصف نمود و جناح راست توانست از زير بار اين عنوان خارج شود. حال آنان اين عنوان را برای خود حفظ نموده و رييس دولت و اطرافيان اش را به عدول از اين گفتمان متهم می‌کنند. به نظر می‌رسد خود احمدی‌نژاد هم اصراری به استفاده از اين عنوان ندارد.

امروز، در آستانهء انتخابات رياست‌ جمهوری يازدهم، صحنهء کشور از سه جريان «اصلاح‌طلبان»، «اصولگرايان» و «حاميان دولت» تشکيل شده است. «جبههء پايداری» نيز، با رهبری معنوی و تشکيلاتی آيت‌الله مصباح، اميدوار است در سر بزنگاه رقابت با اصلاح‌طلبان، بقيهء جريان اصولگرا را به زير مجموعهء خود منتقل کند.

اصلاح‌طلبان که تاکنون انسجام در خور توجهی را از خود بروز داده و پتانسيل بزرگی را برای حمايت از نامزد واحد در خود ذخيره کرده‌اند، اکنون يکی از اصلی‌ترين متغيرها و عوامل تعيين‌کننده سرنوشت انتخابات هستند.

سرمايهء اعتماد عمومی مردم به درستکاری و کارآمدی آنان بزرگ‌ترين سرمايهء اجتماعی محسوب می‌شود. اين سرمايه بسيار تعيين‌کننده است و اگر به صورت يکپارچه مصروف هر کانديدايی شود، بدون ترديد او را بر کرسی رياست‌جمهوری خواهد نشاند.

به نظر می‌رسد آرايش سياسی کشور در انتظار يک تصميم است؛ تصميمی که می‌تواند انسجام اصلاح‌طلبان را به غايت رسانده و پيروزی آنها را به ارمغان آورد. 

نظر خوانندگان

محل ارسال نظر در مورد اين مطلب:

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.

بازگشت به خانه