بازگشت به خانه        پيوند به نظر خوانندگان

چهارشنبه 4 مرداد 1391 ـ  25 ماه ژوئيه 2012

 

دارایی ملت ایران در جیب اعراب خلیج فارس

شاهين نژاد

ایران دارای شش میدان مشترک نفت و گاز با کشورهای عربی کرانۀ جنوبی خلیج فارس است. بنا بر گزارش های رسمی، رقیببان عربی 9 برابر کشورمان از میادین خلیج فارس برداشت می کنند. ایران که در میادین فروزان، آرش، سلمان (ساسان)، هنگام، مبارک، اسفندیار و میدان بزرگ گازی پارس جنوبی با کشورهای حاشیه خلیج فارس شریک است، در پس از انقلاب اسلامی نتوانسته است از این میادین مشترک بهره برداری موثری نماید و سالانه ثروت افسانه ای را که می تواند به درآمد کشور افزوده شود به جیب عربستان، کویت و قطر سرازیر می نماید.

 

یکی از میادین مشترک ایران در منطقه خلیج فارس میدان «فروزان» است که در ناحیه خارک با کشور عربستان مشترک است. تولید ایران از فروزان که عرب ها آن را مرجان نامیده اند در سالهای پیش از انقلاب، حدود پنجاه هزار بشکه بود در حالیکه برداشت عربستان از آن، تنها محدود به بیست و پنج هزار بشکه می بود. با غفلت ایران از این میدان مهم نفتی به دلیل انقلاب اسلامی و سپس جنگ هشت ساله، عربستان با سرمایه گذاری سنگین و انجام  حفاریهای افقی، تولید خود را به شدت افزایش داد و در سال 1991 میلادی آن را به ششصدهزار بشکه در روز رسانید. این دوازده برابر تولید ایران در آن سال بود.

اکنون برداشت ایران از این میدان به نزدیک چهل هزار بشکه کاهش یافته و بهره برداری عربستان به چهارصد هزار بشکه در روز رسیده است. با حسابی سرانگشتی، میزان برداشت دو کشور در بیست سال گذشته و درآمد برآورد شده آنها با فرض قیمت میانگین پنجاه دلار برای هر بشکه نفت در این بیست سال، جدول زیر ساخته می شود:

اختلاف درآمد ایران و عربستان از این میدان که به بیش از 130 میلیارد دلار می رسد نمایانگر اوج بی کفایتی نظام جمهوری اسلامی در پاسداشت منافع ملی ایران در منطقه است. دارایی هنگفتی که از حلقوم ایرانیان گرفته شده و به جیب شیوخ عرب سرازیر شده براستی یادآور دردناکی است از زیانهایی که سیاستهای کور ضد غربی و پشتیبانی از گروههای بنیادگرا، بهره ایران ساخته است. رجزخوانی جمهوری اسلامی در باب استقلال و سرشاخ شدن با قدرتهای جهانی بجز از دست رفتن موقعیتهای طلایی و هرزرفت سرمایه های ملی، هیچ بهره ای برای ملت ایران نداشته است.

میدان «سلمان» (ساسان) یکی دیگر از میادین مشترک ایران با کشور امارات است که در ابوظبی با نام «ابولبوخوش» معروف است. در حالی که 70 درصد گسترۀ میدان متعلق به ایران است، امارات نزدیک به هفت سال است که از مخزن گازی این میدان برداشت می کند. شواهد حاکی از آن است به دلیل برداشت امارات سهم ایران از این میدان حدود 50 درصد کاهش یافته است. در همین حال پروژه توسعه میدان سلمان که پیش از این قرار بود زیر عنوان قراردادی به نام کرسنت، گاز اماراتی ها را تامین کند، به دلیل عدم تامین منافع ایران معلق مانده است و موجب سوزانده شدن روزانه ۱۵۰ میلیون فوت مکعب گاز از سوی  ایران شده است. بنابراین سهم ایران از برداشت گاز این میدان فعلاً صفر است.

سوزاندن این گاز نه تنها به محیط زیست آسیب می رساند بلکه با درنظرگیری قیمت منطقه ای گاز، ثروتی برابر با سیصد هزار دلار از جیب ملت ایران روزانه دود می شود و به هوا می رود.

میدان های« نصرت» و «مبارک» با امارات مشترک هستند. میدان نصرت که در امارات با نام «فاتح» شناخته می شود توسط دو کشور و به صورت جداگانه مورد بهره برداری قرار گرفته که سهم ایران در این میان ناچیزاست. این در حالی است که براساس توافق صورت گرفته میان ایران و امارات، میدان مبارک به گونه یک سویه از سوی امارات و شرکت نفت الهلال مورد بهره برداری قرار گرفته و این کشور عربی متعهد شده که 50% میزان برداشت را به ایران دهد. تاریخ بهره برداری از این میدان سال 2003 اعلام شده بود که تاکنون این میدان هنوز به طور کامل به بهره برداری نرسیده است. البته کارشناسان معتقدند که مخزن مبارک تنها متعلق به ایران است و بر خلاف ادعای امارات عربی متحده، تنها از دید ساختار زمین‌شناسی میان دو کشور مشترک است.

میدان نفتی «هنگام» نیز با کشور عمان مشترک است و هنوز هیچ یک از این دو کشور از آن بهره برداری ننموده اند. میدان «اسفندیار» یکی دیگر از میادین مشترک ایران در خلیج فارس است که در سال 2010 حفاری در این میدان آغاز شده است ولی میدان به تولید موثر نرسیده است.

از سوی دیگر میدان «آرش» که مورد اختلاف ایران و کشورهای کویت و عربستان است، در چند سال گذشته به صورت مشترک مورد بهره برداری این دو کشور عربی قرار گرفته است ولی سهم ایران از این میدان نیز صفر است. برداشت دو کشور عربی از این میدان در حالی صورت می گیرد که در سال 2001، کشور کویت مانع از عملیات اکتشاف و حفر چاه از سوی ایران در آبهای این میدان شد و ایران نیز عملیات اکتشاف از این میدان را متوقف نمود. این میدان در کویت با نام «الدوره» شناخته می شود.

نبود حکومتی که مدافع شایسته منافع ایران در جهان بویژه ثروتهای هنگفت ملت ایران در زمینه انرژی در خلیج فارس باشد، سبب شده که بخش بزرگی از داراییهای این نسل و نسلهای آینده ایران به سوی همسایگان جنوبی ما درخلیج فارس سرازیر شود. ثروت افسانه ای و سرسام آوری که می توانست و می تواند به سازندگی گسترده ای در ایران تخصیص داده شود و نیازهای بزرگی از ایرانیان را تامین نماید، به جیب غیر می رود و در این میان، آنان که بر این مسئله تلخ آگاهی دارند، جز خون دل خوردن و اطلاع رسانی به هممیهنانشان کار دیگری از دستشان برنمی آید.

 

نظر خوانندگان

 

محل ارسال نظر در مورد اين مطلب:

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.

 

بازگشت به خانه