دانشجویان پیشگامان جنبش های اجتماعی

حسن طالبی

نزدیک به دو سال است که مردم ایران با حضور مستقیم خود در عرصه سیاسی به طرح مطالبات خود از حکومت پرداخته اند. جنبش سیاسی سبز که قبل ازانتخابات ریاست جمهوری با عنوان موج سبز انتخاباتی آغاز شد، همچنان به راه خود ادامه می دهد.گذشته از فراز و فرودها وعیب و نقص ها در روند حرکت سبز، تمام واقعیت ها از زنده بودن جنبش سبز حکایت می کند.

بخش های عظیمی از مردم برخاسته از اقشار گوناگون جامعه و لایه های مختلف سیاسی ـ فرهنگی در آن حضور دارند. این جنبش نه تنها در برگیرندهء طیف های متنوع و رنگارنگ سیاسی است بلکه افرادی با جایگاه های مختلف و گونه گون در عرصه اجتماعی را در خود جای داده است.

از گروه های سیاسی داخل کشور تا بخش بزرگی از نیروهای سیاسی در خارج از کشور. از نیروهای معتقد، وفادار و امیدوار به اصلاح حاکمیت تا نیروهایی که در سال های گذشته هیچ اعتقادی به اصلاح نظام جمهوری اسلامی نداشته اند و بالاخره از نیروهای معتقد به مبارزات پارلمانتیک تا بخشی از گروه هایی که روزگاری شاید اعتقاد به مبارزه قهرآمیز و  مسلحانه داشتند.

 در مدتی که پس از انتخابات گذشته است، تحلیل های متنوع و اخبار زیادی در خصوص سبز و غیر سبز ارائه شده است. فارغ از صحت و سقم و نقص یا کمال این تحلیل ها، واقعیت آشکاری که از رفتار گروه ها مشاهده می شود اظهار علاقه تقریباً همه آنان به این خیزش عظیم اجتماعی است . دیگر هیچ گروهی در اصالت جنبش و واقعی بودن آن تردیدی ندارد. بر خلاف جنبش اصلاحات که بسیاری از گروه ها و صاحبنظران سیاسی آنرا حرکتی در جهت تقویت نظام و توطئه ای از طرف برنامه ریزان و تئوریسین های جمهوری اسلامی در جهت تقویت نظام تلقی می کردند و مردم را در این میان بازیچه ای بیش نمی دیدند، تاکنون هیچ گروهی نتوانسته است چنین اتهام و قضاوتی را در خصوص جنبش سبز اعلام کند. بر عکس هر گروهی خواسته است تا جنبش را با دیدگاه فکری و سیاسی خود همگون نشان دهد و خود را سبز واقعی فرض کند در حالی که بقیه را در جایگاه مهمان های ناخوانده بنشاند. معمولاً هر کدام از جریان های سیاسی بخش هایی از شعارهای مطروحه در خیابان ها را که متناسب با خواسته های خود بوده انتخاب کرده و به عنوان شاهد مثالی برای ادعای خود اعلام می کنند.

اصلاح طلبان اصول گرا که بخشی از جناح راست سابق حکومت نیز به آنان پیوسته اند به الله اکبرهای شبانه و دیگر شعارهای مذهبی که درجریان تظاهرات ها اتفاق افتاد استناد می کنند. اصلاح طلبان پیشرو که از سال های گذشته لقب افراطیون به خود گرفته و مورد غضب حاکمیت قرار گرفته اند به خواسته های مردم مبنی بر انتخابات آزاد و دیگر شعارهایی که روح اصلاح طلبانه دارند، توجه نشان می دهند و گروه های مستقر در اردوگاه اپوزیسیون نیز شعارهایی چون مرگ بر اصل ولایت فقیه و جمهوری ایرانی را مد نظر قرار می دهند. به این صورت است هر کدام از این گروه ها خود را صاحب و قیم جنبش سبز فرض کرده و دیگران را به غیر سبز بودن متهم می کنند. دعاوی و جنجال های خود را به سطح رسانه های عمومی کشیده و هر کدام خود را در جایگاه فرضی رهبری جنبش سبز می نشاند. این گروه ها بدون در نظر گرفتن تمامیت بدنه جنبش سبز و کلیت آن خواسته ها و شعارهای هر جزئی را به تمام جنبش تعمیم داده و داوری قطعی خود را نسبت به مطالبات جنبش اعلام می کنند.

واقعیت مسلم از خواسته های جنبش بیانگر این است که درخواست های پراکنده و جزیره ای در جنبش سبز بسیار زیاد است و تنوع خواسته های آن در حدی است که گاهی به تناقض بین بخشی منجر می شود. حضور لایه های متنوع اجتماعی با دیدگاه های رنگارنگ منجر به تضادی شده است که برخی از گروه ها به نفی دیگران بپردازند.

اما در طرف دیگر نگاه حاکمیت به جنبش نگاهی کاملا یکسو و بدبینانه بوده و تمام افراد حاضر در جنبش را با دید مطلق انگارانه خود به صورت دشمن می بیند . از نظر حکومت شهروندان معمولی که اصولا فعال سیاسی نبوده اند اما از قضای روزگار به امید دستیابی به برخی از حقوق خود در انتخابات به صف مدافعان کاندیداهای اصلاح طلب پیوسته اند و بعد از انتخابات نیز تنها برای پاسداری از رای خود شعاری داده اند یا در اعتراض به سرکوب سخنی گفته اند نیز دشمن هستند.اصلاح طلبان و اخیرا اصول گرایان منتقد نیز در خط آمریکا و انگلیس بوده و به صف دشمن پیوسته اند.گروههای مختلف اپوزیسیون از مذهبی تا لائیک و از ملی گرا تا طالبان حقوق قومی نیز در صف دشمن قرار داشته و همه را به شکل هیولا می بیند.

نه تنها نگرش حکومت به همه این گروه ها یگانه است بله رفتار واحدی را هم در قبال همه آنها تا جائی که در حد توانش باشد به اجرا می گذارد. از حضور اجتماعی همه این گروه ها ممانعت به عمل میاورد،اگر کوچکترین سخنی بر خلاف امیال حاکمان بر زبان برانند زندانی می کند،به تناسب سخن و رفتاری که داشته اند حتی حکم اعدام صادر می کند و در صورت حضور در خیابان همه را به گلوله می بندد.از نظر آنان هیچ تفاوتی بین هاشمی و خاتمی نیست و هیچ تفاوتی بین خاتمی با موسوی و کروبی وهمینطور بین این افراد با اپوزیسیون خارج کشور. دقیقا بر خلا ف فعالان جنبش که هر کدام خود را واحدی بسیط و مجزا از دیگران می بیند و خود را نماینده خیزش اجتماعی مردم می داند، حاکمان تلاش دارند همه را در جبهه واحد دشمن قراربدهند تا به سهولت و آسانی ضربه لازم را به تمام منتقدان و مخالفان وارد کنند.

 بعد از انتخابات و اعتراضات عمومی حذف هاشمی و سید حسن خمینی و همینطور اصول گرایان معترض به برخی سیاست های دولت در دستور کار اقتدارگرایان قرار گرفت . البته همانطور که اشاره شد کم وکیف  برخورد با معترضین با توجه به توان و ظرفیت حاکمان تنظیم می گردد و اگر شرایطی برای حذف فیزیکی افراد هم مهیا بود در شرایط کنونی برای آنان هیچ تفاوتی بین هاشمی رفسنجانی و موسوی و خاتمی وسید حسن خمینی با سران رانده شده اپوزیسیون در خارج کشور نبود .همچنان که به گواهی برخی از اسناد، درگذشت سید احمد خمینی نیز در ادامه قتلهای زنجیره ای بوده است.

 اکنون نیز ماشین تبلیغات مافیای قدرت تلاش دارد تا هر صدای معترضی را با حربه دشمن انگاری به قهقرا ببرد. هر صدایی چون صدای اصول گرایان منتقد در مجلس را که احساس کند در برابر سیاستهای غیر کارشناسی آنان برخاسته است خفه می کند و هر صدایی چون صدای اصلاح طلبان که  بر علیه سیاستهای پر اشتباه این حکام برخیزد سرکوب میکند و برای صداهای دیگری که با اعتقاد به ضد انسانی بودن سیاستهای حاکم سالهاست که برخاسته است به هر حربه ای متوسل می شود.

خصوصیت سیاسی حاکمان در هر برهه ای به تناسب شرایط بر اساس فرمول «هر که از ما نیست بر ماست» بوده است و بدتر از آن نگاه سیاسی معترضان و مخالفان حکومت نیز بر همین منوال بوده است. در مدتی که پس از وقایع جنبش گذشت نگاه اینچنینی به مقوله رقابت سیاسی داشتن آن را از مفهوم خود استحاله کرده و رقابت را به دشمنی تبدیل نموده است.ما حصل این دیدگاه، جامعه تک صدایی و حکومتهای مستبد بوده است .فعالان جنبش سبز ایران از تمام جناح های آن در حال حاضر چنانچه به این سیاست خود اصرار ورزند و با نگاه دشمنی با رقبای سیاسی خود به تعامل بپردازند حتی در صورت پیروزی بر استبداد کنونی استبداد دیگری را جایگزین خواهند ساخت و در عمل هیچ دستاوردی نصیب ملت ایران نخواهد شد. از طرف دیگر، تلاش برای حذف سایر علاقه مندان به جنبش، خواسته ای بر خلاف مطالبات سبز مردم ایران است چرا که دموکراسی خواهی و حقوق بشر خواست تمام مردمی است که در خیابانها جانبازی کردند و یا در زندانها تحت شکنجه هستند و همینطور شعار مشترک تمام جریان های سیاسی فعال در جنبش می باشد.

حمایت از اجزاء جنبش فارغ از نوع نگرش و دیدگاه های هرگروه نیازی ضروری و بسیار جدی است، چرا که با توجه به سرکوب شدید مردم  توسط حکام، لزوم استفاده از پتانسیل همه اجزاء آن برای پیشبرد خواسته  ها ضرورتی ناگزیر به نظر می رسد.

حمایت از خواسته های جنبش دانشجویی در آستانه روز دانشجو و اعلام انزجار از رفتار حکومت با دانشجویان که در تمام مقاطعی تاریخی در نوک پیکان مبارزه با جهالت و نادانی و استبداد قرار داشته اند، بر سایر گروه ها فرضی محکم است. دانشجویان در روند جنبش سبز بیش از تمام گروه ها در معرض ضربات پی در پی اقتدارگرایان بوده اند و شمار زیادی از آنان در زندانند. همینطور تعداد بسیار زیادی را با پرونده سازی های قضایی و آموزشی به سکوت کشیده اند. در شرایط فعلی حمایت سایر گروه ها از دانشجویان فعال و جنبش دانشجویی باعث پویایی بیشتر آن و همینطور تاثیر آن بر کلیت حرکت دموکراسی خواهی مردم خواهد شد. جنبش دانشجویی در سالیان اخیر نشان داده است که، علیرغم محدودیت ها و مشکلات فراوانی که دامنگیرش بوده از سلامت سیاسی بسیار بیشتری نسبت به دیگر گروه ها برخوردار بوده و حتی در شرایط بسیار مسدود سیاسی توانسته است به طرح مطالبات مردم  بپردازد و به راحتی توانسته است نقش خود را به عنوان چشم تیزبین ملت ایفا کند.

 روز دانشجو فرصتی مغتنم برای آزمون اتحاد و همصدایی تمام گروههای فعال جنبش بوده و امید است که گروههای سیاسی به جای سوء استفاده از دانشجویان یاری رسان آنان  در طرح مطالبات خود باشند و با الهام از جنبش دانشجویی سایر جنبش های اجتماعی نظیر جنبش زنان ،جنبش کارگران و جنبش معلمان نیز به بیان خواسته های خود بپردازند.

http://www.rangin-kaman.org/v1/index.php?option=com_content&view=article&id=2332:2010-12-04-10-45-18&catid=34:politique

بازگشت به خانه