پرستو در خانه ی آزادی

نیلوفر بیضایی

اول آذر ماه سالگرد قتل فجیع پروانه و داریوش فروهر است. پرستو مثل هر سال به ایران رفته به این امید که بتواند مراسم یادبود مادر و پدرش را برگزار کند.

پرستو می داند که مثل هر سال جلوی برگزاری مراسم گرفته خواهد شد... پرستو اما پرستو نمی بود اگراین دانستن، باعث نرفتن می شد.

هر سال کسانی او را از رفتن باز می دارند و خطرهایی که این رفتن می تواند با خود بهمراه داشته باشد را به او یادآوری می کنند.

هر سال او به دیگران توضیح می دهد که تحت هیچ شرایطی از این رفتن و از این حق طبیعی خود بعنوان بازمانده ی آن دو عزیز صرف نظر نخواهد کرد.

سال گذشته، در اوج شلوغی ها و دستگیری ها و سرکوب، من نیز جزو کسانی بودم که او را از رفتن بر حذر داشتند. بخصوص که نمایش "یک پرونده، دو قتل" نیز بر صحنه بود و در مطبوعات انعکاس پیدا کرده بود و من بنوعی دچار عذاب وجدان بودم که نکند نمایش من که گفته بودم حاصل تحقیقات و جمع آوری اسناد و گفتگوها با پرستو در مورد قتل فروهرهاست، مزید بر علت شود و مشکل جدیدی برایش درست کند.

پرستو خیال من را راحت کرد و گفت که شرایط به هر گونه که باشد، او خواهد رفت، چرا که رفتن و حضور داشتن در سالگرد قتل پدر و مادر برایش حکم زنده نگاه داشتن یاد و راه شان را دارد.

سال گذشته برای مدتی پاسپورت پرستو توقیف و از خروج اش جلوگیری شد. اطلاعاتی ها به خیال خود زنگ خطر را جدی تر از پیش به صدا در آورده بودند تا پرستو امسال جرات نکند به ایران برود.

آنها نمی دانستند که برای پرستو نرفتن بمعنی تن دادن به پذیرش مرگی بی حاصل است. نمی دانستند که پرستو به پذیرش مرگی اینچنین هرگز تن نخواهد داد.

سفر هر ساله ی پرستو به ایران، حضورش در قتلگاه پدر و مادر، در "خانه ی آزادی" ، یعنی اینکه فروهرها زنده اند.

پرستو فرزند پدر و مادری است که بهترین سال های نوجوانی، جوانی و حتی پیری خود را صرف فعالیت سیاسی کردند. پدر و مادری که علیرغم تمام فراز و نشیب های یک زندگی سیاسی، علیرغم تمام آزمون ها و خطاها، در دفاع از حق حاکمیت ملی، آزادی و سربلندی ایران جزو سرآمدان بودند و به صراحت و شهامت در بیان اندیشه شان شهره.

پرستو فعال سیاسی نیست. یک هنرمند است. اما میراثی که از مادر و از پدر به او رسیده، یعنی سر فرود نیاوردن در برابر زور و بی عدالتی، جزئی از وجود اوست.

امسال باز پاسپورت پرستو در بدو سفرش به ایران توقیف شده است. باز اعلام خبر مراسم یادبود فروهرها ممنوع شده، باز ماموران انتظامی و امنیتی درهای خانه ی آزادی را خواهند بست، باز با ایجاد فضای رعب و وحشت از رفتن مردم بسوی خانه ی آزادی جلوگیری خواهند کرد.

پرستو اما اعلام کرده که علیرغم ممنوعیت برگزاری یادبود فروهرها، در خانه ی آزادی بروی همه ی ایرانیان باز است.

اگر در خانه ی فروهرها، در خانه ی آزادی نمی توانیم در مراسم یادبودشان حضور پیدا کنیم، می توانیم شمعی در میدان محله هامان بیفروزیم، می توانیم بر بام های خانه هامان در تاریکی شب فریاد آزادی سر بدهیم. می توانیم به او بگوییم که در پاسداری شجاعانه اش از خانه ی آزادی تنها نیست. می توانیم با زنده نگاه داشتن یاد فروهرها، علیه خاموشی و در نفی فراموشی، ایران را به خانه ی آزادی بدل کنیم.

20 نوامبر 2010

بازگشت به خانه