نگاهی به عریضهء نیم بند خانم عبادی

به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد

افسانه خاکپور

نشست  شورای حقوق بشرسازمان ملل هر چهار سال یکبارجهت رسیدگی به مسایل حقوق بشرپاره ای از کشورهای عضو بر پا می شود. هرچند که در بخش حقوق بشرسازمان ملل متحد کمیسیون های دیگری بطور ادواری یعنی با تعدد دفعات بیشتری موارد نقض حقوق بشر را پیوسته دنبال می کنند. بهر حال، گزارشاتی که به نشست چهار سال يکبار مزبور داده می شود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در اين رابطه دولت ها و فعالان و انجمن های حقوق بشری از مدتها پیش به این جلسه فرا خوانده شده و می بایست هر یک گزارشی ا زاوضاع حقوق بشر در کشور خود را به شورا ارایه کنند.

در روزهای پيش برگزاری نشست تعدادی از انجمن های بشر دوستانه  ایرانی داخل و خارج کشور و نمایندگان آنها حضور خود را در درون اجلاس شورای حقوق بشر یا در بیرون سازمان ملل برای اعتراض به نقض حقوق بشر در ایران اعلام کرده بودند. در اين ميان و فقط چند روز پیش از برگزاری اجلاس، نامه ای از جانب خانم شيرين عبادی به عنوان نماینده حقوق بشر در ایران بنام «گزارش کامل خانم عبادی به شورا» در سایت های انترنتی بچاپ رسید.

نامه ای بود ناقص، دیرهنگام و شکواییه ای تکراری از طرف کسی که خود را سال هاست نمایندهء حقوق بشر ایران معرفی می کند؛ عریضه ای که نمی توان بر آن نام یک گزارش جدی، مستدل و حقوقی گذاشت تا دادنامه ای برای طرح در یک مرجع بین المللی باشد.

در این اطلاعیهء کلی و سرهم بندی،  نه به آمار و ارقامی در بارهء تعداد واقعی اعدام شدگان، زندانیان سیاسی، یا کشته شدگان چهارسال اخیر توسط نیروهای دولتی یا لباس شخصی اشارتی رفته و نه هیچ تاریخ و زمان ومکانی در آن مشخص گردیده است، و نه حتی از تعداد کشته ها در همین چند ماه پس از انتخابات سخنی آمده؛ و  نه حتی به موارد متعدد و مشخص جنایات ماموران دولتی و نیمه دولتی و نحوه دستگیری ضرب و شتم افراد، شکنجه های وحشیانه، تجاوز و نقض آشکار حقوق بشر در انظار جهانی استناد شده است.

در عين حال بايد توجه داشت که خانم عبادی، بعنوان حقوقدان، می داند که تخفیف «جنایت» به «خشونت» از کیفیت جرم دولت یا ماموران آن می کاهد. ايشان، بعنوان وکیل، خوب میداند که خشونت و جنایت دو مقولهء حقوقی جداگانه اند و مسولیت و مجازات در مقابل آنها به یک میزان نیست. پس بعنوان حقوقدان و وکیل نمی توان جای جنایت را با خشونت عوض کرد و مدام در سخنرانی ها و اطلاعیه ها خواستار رفع خشونت دولت شد و نامی از جنایات نبرد. و اگرچه در جایی از نقض حقوق اقلیت های مذهبی داد سخن میراند اما دربارهء اعدام  بی وقفه و هر روزهء جوانان کرد سکوت می کند.

براستی عریضهء نیم بند خانم عبادی به سازمان ملل، که از برشمردن یک بیک شرایط غیرانسانی و غیر قابل قبول تحمیل شده بر مردم ایران، و نهایتا از گفتن بخشی از حقایق که حتی در رسانه های جهان آمده است، خودداری کرده چه دردی را از ملت بی پناه ایران درمان می کند؟ این بیانیه کدام فریاد و چه خواست حق طلبانه ای را از جانب مادران عزادار، از طرف خانوادهء اعدامیان، از طرف خانوادهء زندانیان و نگرانی های عاجل آنان انعکاس میدهد؟ چه شکایتی از طرف اقلیت های فکری، دینی، قومی و جنسی در ایران را به سازمان ملل می برد و خواهان کدام مجازات یا اقدام عاجلانه است؟

خانم عبادی از بیان جنایات خفت بار کهریزک که توسط  نیروهای خودی حکومت بر ملا شد خودداری می کند و از نام بردن سایر زندان های ایران و تعداد زندانیان و توصیف شرایط غیر انسانی آنان چشم می پوشد.

بدتراز همه آنکه خانم عبادی، به عنوان نماینده حقوق بشر، به آمار رسمی جمهوری اسلامی که تعداد اعدامی ها را چهار نفر اعلام میکند متوسل شده،  و خود هیچ آمار و گزارش مستندی از تعداد واقعی اعدام ها، از سبعیت تجاوز و شکنجه ها، و از شرایط  قرون وسطایی زندان ها را برملا نمی کند. حال آنکه سازمان عفو بین الملل در گزارش 9 فوريهء امسال خود تعداد کشنه شدگان اخیر را حداقل هشتاد نفر و بنا به گفته مقامات  رسمی دولتی همان تعداد را چهل نفر اعلام می کند. همچنین سازمان عفو بین الملل خبر از دستگیری غیر قانونی هزاران نفر می دهد.

خانم عبادی می توانست  برای تکمیل اطلاعات خود حداقل  به گزارش فارسی زبان ماهیانهء فعالین حقوق دفاع از حقوق بشر در اروپا و امریکای شمالی که بنحو دقیقی تعداد، موارد، محل، تاریخ و نحوهء دستگیری یا مجازات اعم از اعدام و سنگسار یا کشتار خیابانی را انتشار داده اند مراجعه کرده و از مدتها قبل خود را برای رودررویی با نمایندگان دولت جمهوری اسلامی آماده نماید.

کافی بود ایشان بجای چاپ رمان و افتتاح موزه و دریافت جایزه از سازمان های مسلمان و مسیحی در خارج و شرکت در کنفرانس برای توجیه تطابق دمکراسی و حقوق بشر اسلامی، چند روزنامه، کتاب و خاطرات زندانیان سابق را ورق بزند تا دریابد بر مردم ایران چه می رود و این مردم محروم از حقوق بشر از سازمان ملل براستی چه می خواهند.

با وجود آنکه ایشان چهار سال تمام وقت داشته است که با تمامی امکانات و روابطی که دارد گزارشی در خور یک فعال حقوق بشر و بیانگر حقایق هولناکی که بر مردم ایران رفته است را به شورای  حقوق بشر برساند می بینیم که این فرصت نادر برای انتقال خواست های ملت ایران در مقابل سازمان ملل را چگونه به شکواییه ای بی هدف تبدیل کرده است.

برخورد دو پهلوی ایشان به حقوق بشر و دمکراسی حاکی از ناتوانی و تزلزل در دادن راهکاری بعنوان وکیل و حقوقدان میباشد. از جمله خواستاری اعزام نمایندهء سازمان ملل به ایران در حالیکه صدها انسان هرآن در معرض خطر اعدام و هزاران نفر در زندانند، چیری جز اتلاف وقت و هدر رفتن جان و زندگی انسان ها نیست. همه می دانند که اعزام نماینده به ایران ممکن است اصلاً میسر نگردد یا ماه ها بطول بیانجامد، گذشته از آنکه اعزام نمایندهء سازمان ملل بخودی خود دلیلی بر اجرای حقوق بشر نیست.

ایشان در پایان نوشتهء خود از سازمان ملل می خواهد که دولت جمهوری اسلامی را وادار به رعایت حقوق اقلیت های مذهبی، زنان و شهروندان کند. باید از ایشان پرسید مگر اقلیت ها و زنان در ایران، در جمهوری اسلامی، حقوقی هم دارند که شما خواهان رعایت آن شده ايد؟

آنچه که خانم عبادی به شورای حقوق بشر سازمان ملل، آن هم بنام يک  فعال حقوق بشری، گزارش می کند در سطح یک رفع تکلیف باقی می ماند؛ چرا که با چنین عریضه ای سازمان ملل نیز در می ماند که  تفاوت گزارش مقامات رسمی دولت و نمایندهء حقوق بشر ایران در چیست؟!

  دهم فوریه دو هزار و ده.