بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان   |   پيوند به آرشيو آثار نويسنده در سکولاريسم نو آدرس اين صفحه با فيلترشکن:  http://www.newsecularism.com/2009/06/29.Monday/062909-Akbar-Alami-Asking-for-permit.htm

تير   1388 ـ جون  2009

نظر خوانندگان>>

برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های اعتراص آمیز و کسب مجوز!؟

اکبر اعلمی

سخنرانی در شهرستان نقده (سولدوز)

در نظام های استبدادی، که فرمانروایان آن مقیّد به قانون نیستند و کشور را بصورت خودکامه اداره می کنند، روابط حکومت با مردم همواره یک سویه و آمرانه بوده و همهء منافذ و مجاری اعلام نظر و اعتراض مردم نسبت به حکومت مسدود است. در واقع، می توان استدلال کرد که استبداد نتیجه مسدود شدن مجاری اعتراض و نظارت مردم بر عملکرد حکومت هاست.

تجربه هم نشان داده است که همهء نظام های استبدادی در اثر خواست و هوس یک اقلیت خودخواه که از نظارت و کنترل مردم گریزانند بوجود می آیند. از اینرو اگر مردم از نظارت بر عملکرد قدرت حاکم محروم شده و همهء راه های اعتراض به کارگزاران حکومت به روی آنان بسته شود، حاکمیت استبداد امری اجتناب ناپذیر است.

به همین سبب واضعان قانون اساسی جمهوري اسلامي ايران، در بند 6 اصل سوم این قانون، با بیان اینکه دولت به مفهوم حاکمیت موظف به تأمین همهء امكانات خود براي محو هر گونه استبداد و خودكامگي و انحصارطلبي است، در سایر اصول قانون یاد شده مرز میان نظام سیاسی ایران با نظام استبدادی را تبیین و تمهیدات لازم را برای جلوگیری از میل نظام به استبداد پیش بینی کرده است.

 به بیان دیگر قانون گزار به منظور مسدود کردن منافذ استبداد، کم و بیش قائل به دو نوع آزادی فردی و اجتماعی برای شهروندان جمهوری اسلامی شده است.

در همه جوامع مدنی، و حتی کشورهائی نظیر پاکستان، آزادی تشکیل اجتماعات و راه پیمائی های اعتراض آمیز از مهمترین و مدنی ترین حقوق و آزادی های اجتماعی برای بیان مطالبات و نشان دادن اعتراضات جمعی نسبت به رفتار حکومت و کارگزاران آن محسوب می شود که اصل 27 قانون اساسی جمهوری اسلامی هم آنرا به رسمیت شناخته است.  

با کمی دقت در اصول مختلف قانون اساسی، بویژه بندهای 6 و 7 اصل سوم و اصول 9 و 27 قانون مذکور، متوجه این واقعیت می شویم که در نظام جمهوری اسلامی، برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های اعتراض آمیز مردم علیه عملکرد هر یک از ارکان حکومت و یا دولتمردان، جزء حقوق مسلم مردم تلقی شده و، متقابلاً، تامین شرایط و بستر لازم برای استفاده از این حق، برای دولت یک وظیفهء قانونی به شمار می رود.

به همین دلیل، در اصل بيست و هفتم قانون اساسی تاکید شده است که "تشكيل اجتماعات و راه پيمايي ها، بدون حمل سلاح ، به شرط آن كه مخلّ به مباني اسلام نباشد آزاد است."

براین اساس، از نظر مقنّن، دولت تنها در دو صورت می تواند مانع از استیفای این حق شود :

الف- اجتماعات و راه پیمائی ها مخلّ به مباني اسلام باشد.

ب- بصورت مسلحانه برگزار شود.

به بیان دیگر، استیفای حق مذکور در اصل بیست و هفتم قانون اساسی برای اصناف و اقشار مختلف مردم تنها موکول به عدم حمل سلاح و عدم اخلال به مبانی اسلام شده است و مادامیکه دو مانع یاد شده مفقود است، هیچ مقامی حق ندارد مانع از برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های مردم شود.

 اهمیت این قبیل آزادی های سیاسی تا آنجاست که حتی در اصل نهم قانون اساسی تاکید گردیده است «هيچ مقامي حق ندارد به نام حفظ استقلال و تماميت ارضي كشور آزادي هاي مشروع را هر چند با وضع قوانين و مقررات، سلب كند!»

بنابراین، از منظر قانون اساسی، برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های مسالمت آمیز به هیچ وجه نیازمند کسب مجوز از وزارت کشور و یا کمیسیون ماده 10 احزاب نیست و اگر قانونی هم برخلاف آن تصویب شده باشد، در تعارض آشکار با اصول 9 و 27 قانون اساسی است و اساساً نمی تواند از مشروعیت لازم و قابلیت اجرائی برخوردار باشد .

مشروح مذاکرات خبرگان قانون اساسی در زمان بررسی و تصویب اصل 27 این قانون، مویّد این نظر می باشد. در زیر اجمالا به روند تصویب اصل مذکور می پردازیم:

کمیسیونی که مسئولیت رسیدگی به اصل 27 قانون اساسی را برعهده داشت نخست در جلسه 26 مورخ 31 شهریور و  جلسه 28 مورخ اول مهر 1358 پیشنهاد خود را به شرح زیر به مجلس خبرگان ارائه داد:

«تشکیل اجتماعات مسالمت آمیز آزاد است و مقررات مربوط به اجتماع و راه پیمائی در خیابان ها و میدان های عمومی به موجب قانون معین خواهد شد».

این پیشنهاد بدلیل آنکه آزادی اجتماعات مقّید شده بود با مخالفت خبرگان مواجه و رای لازم را کسب نکرد. در زیر به گزیده هائی از مخالفت های مطرح شده اشاره می شود:

- یکی از نمایندگان: "چرا ضرورت دارد که اعلام قبلی کنند؟ ضرورتی ندارد اگر مجلس بخواهند منعقد کنند یا در مسجد جمع بشوند بروند و اعلام قبلی بکنند،"

 - یکی دیگر از نمایندگان: "نه اینکه به دولت اطلاع بدهند بلکه خودشان یک اعلامیه بدهند که فردا ما راه پیمائی داریم، همین کافی است."

- یکی دیگر از نمایندگان: "مسالمت آمیز یعنی چه؟ این بهانه بدست عده ای می دهد."

- رئیس (آیت الله منتظری): "اگر بدون حمل سلاح و با اعلام قبلی ...هردو را حذف کنیم. باین شکل (اجتماعات و راه پیمائی در خیابان ها و میدان های عمومی آزاد است به شرط آنکه مخل امنیت و نظم عمومی و برخلاف مبانی اسلام نباشد) هیچ اشکالی ندارد."

- موسوی تبریزی: "تشکیل اجتماعات و راه پیمائی با اجازهء قبلی آزاد است. اگر "با اجازه قبلی" را بگذاریم بهتر است."

- نائب رئیس (دکتربهشتی): "این درست برخلاف آن چیزی است که مورد نظر بود. یعنی ما می خواهیم بگوئیم اگر بخواهند در مسجدی اجتماعی تشکیل بدهند دیگر نیازی به اعلام قبلی نداشته باشند."

- ربانی املشی: "مجالس و محافل باید آزاد باشد. یعنی باید راه پیمائی در خیابان ها و اجتماعات در میادین آزاد باشد ولی دولت اسلامی هم باید اطلاع داشته باشد."

- نائب رئیس (دکتر بهشتی): "تهیه این متن (در کمیسیون) با توجه به این نکته بود که دست دولت ها را در جلوگیری از این راه اظهار نظر مردم باز نگذاریم. ما یادمان نرفته که چطور گرفتار بودیم... نباید (قانون را) طوری بنویسیم که آنها بتوانند در اصلش مداخله کنند بلکه باید در نظمش دخالت داشته باشند."

- خانم گرجی: "دولت باید امنیت اجتماع کنندگان را حفظ کند و تا اندازه ای آنرا تضمین نماید و نیز از درگیری های احتمالی جلوگیری به عمل آورد."

- نائب رئیس: "آنرا که دولت موظف است تضمین کند... اینجا مساله راه پیمائی و امکانش است."

- طاهری: "اینها باید محفوظ هم باشند که بتوانند حرف های خودشان را بزنند. آمدیم یک عده ای به اینها حمله کردند اینها باید تأمین جانی داشته باشند."

- بنی صدر: "این مطالب را بیان کردیم دیدیم صلاحش بر فسادش می چربد زیرا ممکن است دولت به عنوان اینکه امنیت کم شده یا زیاد شده بکلی جلویش را بگیرد. یعنی ما گفتیم که امنیت عمومی از وظایف دولت است و فکر کردیم قانون این نظم را پیش بینی می کند."

در ادامهء جلسه 28 دکتر بهشتی، نائب رئیس مجلس خبرگان، پیشنهاد زیر را به نظرخواهی گذاشت که آن هم به تصویب نرسید:

"تشکیل اجتماعات و راه پیمائی در خیابان ها و میدان های عمومی به موجب قانون معین می شود."

جلسه مذکور با اظهار نظر های زیر ادامه یافت:

- شیبانی: "ما داریم قیدی را می گذاریم که بوسیلهء خودمان داریم پدر خودمان را در می آوریم."

- آیت: "منظور از راه پیمائی ...یا اعتراض است که باید آزاد باشد."

- فارسی: "اجتماعات و راه پیمائی یک وسیله ای ست برای اظهار نظر و در حقیقت برای اظهار عقیده ،مثل تشکیل احزاب ،مثل نشر روزنامه و نشریه های دیگر همه اینها وسیله است. ما می خواهیم وسیله یا سوء استفاده از وسیله را تحریم کنیم ،مثل این است که فروش کاغذ را محدود بکنید و بگوئید هیچ کارخانه کاغذ سازی دائر نشود کاغذ فروشی ممنوع بشود مگر اینکه معلوم باشد در این کاغذ چه نوشته خواهد شد ... هیچ جای دنیا این کار را (توطئه) بوسیله راه پیمائی انجام نداده اند."

در جلسه 28 طرح مذکور به تصویب نرسید و ادامه آن به جلسه 64 مورخ بیستم آبان 58 موکول شد. در این جلسه پیشنهاد جدید کمیسیون مربوطه به شرح زیر قرائت شد:

"تشکیل اجتماعات و راه پیمائی های مسالمت آمیز بدون حمل سلاح و با اطلاع و اعلام قبلی به شرط آنکه مخلّ امنیت و برخلاف مبانی اسلام نباشد آزاد است".

بعضی از نمایندگان با این پیشنهاد هم مخالفت کردند که در زیر به مخالفت رشیدیان اکتفا می شود:

- "شما مسئول هستید ،شما در اثر تظاهرات آمدید اینجا ،شاه هم تظاهرات را اینجوری نخواست گفت فقط حمل سلاح ممنوع است و باید با اعلام قبلی باشد نگفت مسالمت آمیز باشد... آن تظاهرات هیچوقت مسالمت آمیز نبود ،آتش زدن سینماها مسالمت آمیز نبود ،شکستن مشروب فروشی ها مسالمت آمیز نبود."

برای پیشنهاد فوق هم رای گیری شد اما رای لازم را به دست نیاورد.

بررسی طرح مذکور در جلسه 65 مورخ بیستم آبان 1358 هم ادامه یافت و رشیدیان مخالفت خود را با پیشنهاد جدید به شرح زیر بیان کرد:

- "این انقلاب زائیدهء اجتماعات و تظاهرات است و ما بجای اینکه اولین اصل بدون قید و شرط را راجع به تظاهرات و راه پیمائی ها تصویب بکنیم صد قید و بند بهش می زنیم. وفتی گفتیم مخالف با مبانی اسلام نباشد خودش همه چیز را دارد. باید بگوئیم تشکیل اجتماعات و راه پیمائی ها آزاد است یعنی اصل بر آزادی اجتماعات و تظاهرات باشد بعد اگر می خواهید شرطی می گذارید بگوئید خلاف مبانی اسلام نباشد."

در همین جلسه عاقبت طرح مورد بحث به شکل کنونی آن و به شرح زیر به تصویب رسید:

"تشكيل اجتماعات و راه پيمايي ها، بدون حمل سلاح ، به شرط آن كه مخل به مباني اسلام نباشد آزاد است ."

اکنون برای پی بردن به رویکرد تنگ نظرانه بعصی از اصحاب قدرت نسبت به حق و آزادی مردم در برگزاری اجتماعات و راه پیمائی ها، موضوع اصل 27 قانون اساسی، کافی ست به اظهار نظر [امروز] یکی از اعضای کمیسیون ماده 10 احزاب توجه نمائید:

اسدالله بادامچیان، عضو کمیسیون ماده 10 احزاب که گوئی مسئولیت جیره بندی آزادی های قانونی مردم را برعهده دارد، در جمع خبرنگاران مجلس در پاسخ به اینکه چرا وزارت کشور به کسانی که درخواست تجمع می‌کنند، مجوز نمي‌دهد، اظهار داشت:" در خواست‌های مد نظر شما برای اقداماتی که مسالمت آمیز باشد، نبود"!

قائم مقام حزب موتلفهء اسلامی، با تاکید بر اینکه به این موارد نمی‌توان مجوز داد، افزود: "برای امری که در آن اغتشاش ایجاد می‌شود، مجوز نمی‌دهیم چون وزارت کشور طبق قانون نمی‌تواند به تجمع‌هایی که زمینه ساز اغتشاش است، مجوز بدهد."

عضو کمیسیون سیاست داخلی و شوراها که ظاهراً از علم غیب و قدرت پیشگوئی نیز برخوردار است در پاسخ به اینکه پس چرا برای برخی تجمعات ديگر که از سوی حامیان احمدی‌نژاد برگزار می‌شود، مجوز صادر می‌کنید؟ گفت: "چون احساس کردیم که آنها آرامش را حفظ می‌کنند. برای تجمعاتی که آرامش را حفظ می‌کنند می‌توان مجوز صادرکرد اما برای تجمعاتی که آرامش را بهم می‌زنند و زمینه ساز اغتشاش است، نه"!

بنا به مراتب فوق، به اعتقاد نگارندهء این سطور، محروم کردن معترضین از حق برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های مسالمت آمیز، عامل اصلی همهء خرابی ها و جنایاتی است که در طول این مدت رخ داده است. زیرا در صورت تدارک شرایط مناسب برای برگزاری اجتماعات و راه پیمائی های مدیریت شده، که حق متقاضیان آن است، مسئولیت مسالمت آمیز بودن آن مشترکاً به عهده وزارت کشور و متولیان چنین مراسمی بود و هرگز جان و مال مردم این چنین در معرض تهدید قرار نمی گرفت.

http://www.akbaralami.com/index.php?option=com_content&task=view&id=249&Itemid=71

نظر:

با درود به ایران وتمام ایرانیان آزاداندیش

اين مقاله از آقای اعلمی را برایتان فرستاده ام که اميدوارم منتشر کنيد، و مایلم که چند نکته را در ارتباط با مسائل اخیر به اطلاع هموطنانم برسانم. در اینزوزها که مدیریت کج دار و مریض آقایان کروبی و موسوی خیزش مردم را رو به انفعال میبرد، جا دارد تا همگی به این طرز مدیریت با چشم باز نگاه کنیم، هر عملی را کورکورانه قبول نکنیم  و از آقایان بپرسیم که آیا این حضرات از عواقب ایجاد این سر درگمی ها در میان مردم مطلع هستند یا نه؟ کیست که طی این چند روز اخیر بارها و بارها تردید و دو دلی و آشفتگی برنامه را در اطلاعیه های آقایان ندیده باشد. آقای کروبی تا امروز چند بار گفته اند که فلان روز به فلان جا بیایید و بعد منصرف شده اند؟ و یا آقای موسوی، علیرغم اینکه قول دادند که در کنار ملت باشند و حرف از شهادت و... زدند، به چه دلیل تنها یکبار آنهم بدون برنامه در جمع مردم ظاهر شدند و با بی برنامگی تمام و با بلندگوی دستی که برای صحبت در یک دبستان هم مناسب نیست، سعی بر سخنرانی برای جمعیت ملیونی کردند؟ این بیبرنامگی و آشفتگی توهین بزرگی به ملت ایران است و ملت ایران بیش از این ها لیاقت دارد! لذا  زمان آن رسیده که مردم از این آقایان بپرسند که آین آشفتگی و سوء مدیریت و سوء برنامه ریزی در چیست و تاوانش را که پس خواهد داد؟ زمان آن رسیده که این آقایان، در صورت ندیدن قابلیت کافی در خود، لاقل شرافتمندانه این مسئله را با مردم در میان بگذارند و خود را کنار بکشند. یکی از سوالاتی که در این روزها برای همه پیش آمده این است که آقای موسوی که از قانون اساسی باخبر هستند و شرایط امروز را هم میبینند، اصولا به چه دلیل از ظالمان حاکم که حکومتشان هم هیچ مشروعیتی ندارد  اجازه تجمع و اعتراض  را گدایی میکنند؟ ملت ایران در سال 57 اشتباه بسیار بسیار بزرگی را مرتکب شد که بدون طرح هیچگونه سوال و درخواست جواب از کسانی که رهبریت را بدست گرفته بودند، عنان اختیار خود را کورکورانه به دست آنها داد. امری که نتایج نکبتبارش تا به امروز گریبان آن مردم و فرزندانشان را رها نمیکند! زمان آن رسیده که ما تجربیات خودمان را استفاده کنیم، در غیر اینصورت تجربیات هیچ کدام مان به پشیزی نمی ارزد.

با امید سربلندی برای ایران و ایرانی

شهرام فریدونی

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه