NewSecularism-Article-........

در يكى از نوشته هاى بهرام حيدرى به يك زبانزد (ضرب المثل) بختيارى برخورد كردم كه مى گويد حرف، حرف مى كشد و گندم پخته آب را، (كه ياد آور بيهقی از «آرد» است بجای گندم). در اين نوشته نيز حرف، حرف را مى كشد و نفت هم فقر را!

در جستجوهايى كه شبانروزان در سايت ها مى كنم، با سايتى آشنا شدم به نام «ديده بان ميانكاله». در آن سايت شعرى بود به نام حسن چرا نمى خنده؟ نام شاعر قيد نشده بود. كوتاه شده اى از آن شعر رابا هم بخوانيم :

اين شعر مرا تا خانهء نيما برد ، آن هم به خاطر پرسشى كه نيما در شعرش مطرح كرده بود. به هر روى حرف، حرف مى كشد. نيما مى پرسد:

واژه ي عربي ِ حَسَن، صفتی است از نظر لغوى به معني ِ خوب و نيكو؛ امّا در اين شعر، حسن يعنى فقر، حسن يعنى بدبختى؛ يعنى آوارگى!

سرزمين حسن همه جا مى تواند باشد، حسن مى تواند در آمريكاى لاتين خورخه، در هند شانكار، در روسيه ولاديمير، در افريقا اكسولانى، در امريكا لويي و در چين لي نام داشته باشد. اما اين حسن ايرانى است، كشورى كه به گفتهء تاريخ از كهن سالان روزگارست. در سرزمين حسن كه ايران نام دارد، كاوش هاي باستان شناسي آشكارساخته است كه ساكنين اش از ۵ تا ۶ هزار سال پيش قير را به عنوان ملاط در ساختمان و يا براي نصب و بهم چسباندن جواهرات و ظروف سفالين و اندود كردن كشتي ها بكار مي برده اند. پير توس هم در آغاز داستان بيژن و منيژه به شبي قيرگون اشارت دارد.

ناگفته نماناد گروهى از سادات شوشترى يك سده پيش از دارسي، سال هاي سال در نزديكي چاه كشف نشدهء شمارهء يك نفت مسجد سليمان، از چشمه هاي جوشان نفت، قير استفاده مى كرده اند به همين دليل به سادات قيرى نامور مي شوند.

سرانجام در سرزمين حسن، كه ايران نام دارد، در 26 مه 1908، برابر با خرداد 1287 هـ.ش، نفت از چاه شماره يك مسجد سليمان فوران مي كند. اين نخستين چاه نفت خاورميانه و دومين چاه نفت دنيا است يعنى پس از چاه نفت پنسيلوانيا كه در سال 1858 كشف و استخراج شد. سر آرنولد ويلسن، در كتاب خود با عنوان «جنوب غربي ايران» فوران نفت از چاه شمارهء يك مسجد سليمان را توصيف كرده است. ويلسن يك سروان ارتش انگليس بود كه به خطهء خوزستان سفر كرده بود و بهنگام فوران نفت از چاه شمارهء يك در كمپ كاوشگران حضور داشته است. وي مي نويسد:

"سحرگاهان روز 26 ماه مي، يكي از دو چاه آزمايشي در عمق 1200 پا به نفت رسيد. من كه در جلوي چادر خود در آن حوالي در خواب بودم به محض شنيدن سر و صداي غير عادي و داد و فرياد كارگران بيدار شدم و به طرف چاه دويدم. ستون سياهرنگ نفت در حدود 50 پا از نوك دكل حفاري بالا مي زد، در هوا بخش مي شد و به سروصورت كارگران مي پاشيد. نفت چون نهرآب در دره هاي اطراف روان بود."

"رينولدز (اولين رئيس عمليات نفت در ايران) تصميم گرفت از هدر رفتن آن جلوگيري كند. گودال بزرگي در 220 متري چاه درست كردند و جريان نفت را به طرف آن سرازير ساختند. در حفر چاه هاي بعدي براي گرم كردن ديگ بخار، بجاي هيزم از اين نفت ها استفاده مي شد."

امروز سرزمين حسن، كه ايران نام دارد، دومين توليد كنندهء بزرگ نفت جهان است. سرزمين حسن در حال حاضر روزانه ميليون ها بشكه نفت توليد مى كند. در کنار منابع عظيم نفت، سرزمين حسن، كه ايران نام دارد، بعد از روسيه بزرگترين منابع گاز جهان را نيز در اختيار دارد. مدير عامل شرکت ملي نفت سرزمين حسن، در مورد ميدان گازي پارس جنوبي مى گويد: «با توجه به 13 ميليارد تريليون فوت مکعب گاز و 10 ميليارد بشکهء ذخيرهء ميعانات گازي اين ميدان، ارزش اقتصادي هر فاز آن سالانه 52 ميليارد دلار است و براي پنج فاز اوليه که به بهره برداري رسيده اند در مجموع پنج ميليارد دلار سرمايه گذاري شده که تاکنون 16 ميليارد دلار ارزش توليد آنها بوده است. ايران در حال حاضر چهار ميليون و دويست هزار بشکه نفت توليد می کند که حدود يک ميليون و ششصد هزار بشکه از آن در داخل پالايش و به مصرف داخلی می رسد و بقيه صادر می شود».

با اين همه دارايى در كشور حسن، كه ايران نام دارد، «حدود يازده ميليون نفر زير خط فقر زندگی می کنند. اما کارشناسان می گويند آمار واقعی بين 20 تا 25 ميليون نفر است». مثلاً، خط فقر در شهر تهران برای يک خانوادهء چهار نفری چهارصد هزار تومان و در شهرهای ديگر سيصد هزار تومان تعيين شده است و، با توجه به حداقل دستمزد يک کارگر غيرمتخصص که حدود 150 هزار تومان است، می بينيم که بسياری قادر به تامين معاش خود نيستند.

فقر چه معنايى دارد؟ فقر يعنى نداشتن درآمد كافى براى پايين ترين ميزان كالرى مورد نياز ـ معمولاً، هر فرد مى بايد در روز ميان دو تا دو هزار و سى سد كالرى را از طريق تغذيه به دست آورد. نكته شايان نگرش اين است كه بخش عمده اى از مردم جهان به كالرى مورد نياز دست رسى ندارند، يعنى فقيرند!

كسى كه نتواند حداقل كالرى روزانهء خود و خانواده را تامين بكند چگونه مى تواند در هنگام بيماري به دكتر مراجعه بكند يا كودكش را به مدرسه بفرستد؟

فقر يعنى دسترس نداشتن به آب و نان و دارو و... كه پي آمد آن مرگ و مير است. وحشت آورست كه در هر پنج ثانيه يك كودك در اثر گرسنگى مى ميرد. در هر دقيقه يك كودك در اثر ايدز مى ميرد و چهار كودك هم پدر و مادر خود را در اثر بيمارى از دست مى دهند!

امروز در اين «جهان نابرابر» يك ميليارد آدم درآمدى كمتر از يك دلار دارند. دو ميليارد به آب آشاميدنى پاك و تميز دسترسى ندارند ،بيش از يك ميليارد كودك از رفتن به مدرسه محرومند.

فقر زايندهء خودفروشى، اعتياد، قتل و دزدى است. فقر با بيكارى پيوند دارد. فقر باعث مى شود كه كودكان جهت كمك به خانواده به كار گرفته شده و مورد سوء استفاده هاى گوناگون قرار گيرند يا به نام سرباز، اسلحه به دستشان دهند كه در واقع حكم تباهي شان را امضا مى كنند. (1)

نيك آگاهيم كه پيمان حقوق كودك يك پيمان نامهء جهانى است كه براي دفاع و حمايت از حقوق كودكان تهيه شده است. البته يافتن حلقهء گمشدهء حقوق كودك، چهل سال پس از تصويب پيمان حقوق بشر، پرسش بر انگيز است . آيا به خاطر مي آورند كه سيزده ميليون كودك در جنگ دوم جهانى كشته شدند و هم اكنون سه ميليارد كودك بر روى زمين زندگى مى كنند؟

به هر روى، اين پيمان پس از ده سال گفتگو بين كشورهاي عضو سازمان ملل، در سال 1989 ميلادي تدوين گرديد و در سال 1990 به مرحله اجرا درآمد. هم اكنون از 193 كشور جهان 191 كشور به اين پيمان گرويده و مسئوليت اجراى مواد آنرا دارند (امريكا و سومالى امضاء نكرده اند). پيمان جهاني حقوق كودك داراي يك مقدمه و پنجاه و چهار ماده است كه 41 مادهء آن حقوق كودك را مطرح مي سازد و 13 ماده آن دربارهء چگونگي اجراي آن در هر كشور است .

كشور حسن، كه ايران است و حكومتش جمهورى اسلامى نام دارد، در سال 1994 اين پيمان را بطور مشروط امضا كرده و، در منيجه، مسئول اجراى مفاد آن گرديده است.

ماده يك، حقوق كودك را چنين تعريف مى كند: كودك كسي است كه سن او كمتر از 18 سال باشد، مگر اين كه بر اساس قانون ملي قابل اعمال، سن قانوني كمتر تعيين شده باشد.

مادهء يك اصلى تعيين كننده است كه مواد ديگر از آن مايه گرفته اند. به همين دليل مى بايد روى آن تكيه بشود. در كليهء مواد حقوق كودك در رابطه با پدرو مادر، جامعه و دولت به شكل آشكار نموده شده است كه ماده دو و سه و سى و دو بسيار شايان توجه است:

مادهء 2- منع تبعيض: حقوق اين پيمان بدون استثناء متعلق به همهء كودكان است و دولت ها بايد كودكان را در برابر هرگونه تبعيض، حمايت كنند.

مادهء 3- منافع كودك: در هر اقدامي بايد منافع عاليهء كودك در نظر گرفته شود و در صورتي كه والدين يا سرپرستان كودك در اين زمينه كوتاهي كنند، دولت ها بايد حمايت و مراقبت لازم را از كودكان به عمل آورند.

مادهء 32 هم دامنهء كار كودك را چنين مى نماياند: «كودك بايد در برابر كاري كه رشد و سلامت او را تهديد مي كند، حمايت شود. دولت ها بايد حداقل سن كار و شرايط كار كودكان را مشخص كنند.

اما، برخلاف خواست پيمان جهانى كودك، هم اكنون ۱۸۶مليون كودك ميان پنج تا چهارده سال «كودكان كار» اند؛ كودكانى كه همهء آرزوهاشان به تباهى كشيده مي شود.

حال ببينيم كشور حسن، كه ايران نام دارد و امضا كنندهء مشروط اين پيمان است، چگونه به حمايت كودك مى پردازد و اصولاً كودك را چگونه مى بيند.

مادهء 220 قانون مجازات اسلامى، پدر فرزند كش را از مجازات قصاص دور نگه مى دارد؛ مادهء 1176 قانون مدنى حق تنبيه به پدر و مادر مى دهد و غيره؛ سن مسووليت كيفري براي دختران 9 سال و پسران 15 سال تمام «قمري» است؛ و براي افراد زير 18 سال احكام کيفری سنگينی آمده است. يعنى، در كشور حسن، تساوى حقوق افراد آنچنان محترم است كه همگان را در هر سن و سال، بدون تبعیض، مى توان به چوب دار آويزان كرد!

از سويي، از 24 ميليون نفر جمعيت زير هيژده سال (سن مدرسه)، تنها هيژده مليون نفر راه به مدرسه دارند و شش مليون محرومند كه آنها را «كودكان كار» مى نامند. اين شش ميليون، معمولاً، جهت كمك به خانواده، مجبور به كارند كه مورد همه گونه سوء استفاده قرار مى گيرند. حتا در ميان آنها كودكان زير هفت سال هم وجود دارند.

از سويي، دو ميليون كودك خيابانى چگونه بوجود آمده؟ در ياسوج، كه تيره و قبيله ريشه دارد، هفتسد كودك خيابانى هست! اين در واقع بالاتر از فاجعه ای ست كه در ميان عشاير نيز كودك آواره و ويلان پيدا شود! نوانخانه ها و پرورشگاه ها چه سرنوشتى پيدا كردند؟

در سرزمين دراندردشتِ حسن همه چيز هست، يك سو ميراث فرهنگى است كه همچون موزه اى است، از پگاه تاريخ تاكنون، كه از نظر اقتصادى بسيار مى تواند بازده داشته باشد. آن سوتر طبيعت چهار فصل آن است آنچنان كه هم زمان مى توان در 35 درجه سرماى اردبيل اسكى كرد و در 35 درجه گرماى جنوب تن را در لاژورد خليج هميشه پارس به دست آب سپرد. جنگل، كوه و دريا و... ثروتى هستند همچون نفت. اما در همين سرزمين، كه كشور حسن است و ايران نام دارد، بيكارى و فقر بيداد مى كند كه بر شمرده شد. نكتهء شايان توجه اين كه اين همه ثروت با فقر عمومى خوانايي ندارد. پس مشكل در كجاست؟ چرا در كشور ثروتمند حسن بايد فقر اين چنين قيافه ى كريه خود را بنماياند . با اين حال و شرايط آيا حسن چگونه بخندد؟

افسار گسستگى سرمايه دارى اسلامی آنچنان ميدانى پيدا كرده كه اگر بتواند روز روشن را نيز به انحصار خويش در خواهد آورد، استبداد و سرمايه دارى اسلامی، دست در دست هم، "صبح را وارونه كرده اند". اين سرمايه دارى چشم را بسته است، نه مكيدن جان آدمى را مى بيند، نه به تباهى طبيعت اعتنايى دارد. تنها سود مطرح است؛ حتا با فروش مواد مخدر! و چه مكارانه در اين سوداگرى ها دين و سرمايه پا به پاى همند!

در اين جا به ياد سخنرانى ويكتورهوگو در مجمع قانون گزارى فرانسه در دهم ژانويه 1850 افتادم كه گفته بود: «فقر بدترين دشمن نظم و قانون است. فقر نيز، مانند جهل، شبى تاريك است كه به ناچار بايد سپيدهء بامدادى در پى داشته باشد».

"Poverty is hunger. Poverty is lack of shelter. Poverty is being sick and not being able to see a doctor. Poverty is not having access to school and not knowing how to read. Poverty is not having a job, is fear for the future, living one day at a time. Poverty is losing a child to illness brought about by unclean water. Poverty is powerlessness, lack of representation and Poverty has many faces, changing from place to place and across time, and has been described in many ways...." >>>>

خانم شيرين عبادی، در گفتگو با بخش فارسی بی بی سی - دوشنبه ۱۹ فوريه ۲۰۰۷

محل اظهار نظر شما:

شما با اين آدرس ها می توانيد با ما تماس گرفته

و اظهار نظرها و مطالب خود را ارسال داريد:

admin@newsecularism.com

newsecularism@gmail.com

newsecularism@yahoo.com