بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

دی   1387 ـ ژانويه  2008

پيوند به ديگر نوشته های نويسنده در سکولاريسم نو

زنان پژوهشگر ناديده گرفته شده اند

ترانه بني يعقوب

baniyaghub@yahoo.com

با وجود افزايش زنان توانمند و متخصص نسبت زنان پژوهشگر به مردان اندك است. نتايج يك پژوهش كه توسط حميرا زماني فراهاني، كارشناس ارشد جامعه شناسي، انجام داده شده نشان مي دهدكه تعداد زنان داوطلب تحصيل يا فارغ التحصيل به اندازه مردان و يا حتي بيشتر از آنهاست اما تعداد زنان پژوهشگر اندك است. بر طبق اين پژوهش ،محققان زن وقتي در ارتباط با جامعه بزرگتر قرار مي گيرند به دليل مشكلات حقوقي،خانوادگي و نگرش هاي جامعه ناديده گرفته مي شوند.

اين پژوهش حاكي از آن است كه نيروي انساني شاغل در بخش پژوهش يك كشور از مهم ترين منابع و پارامترهاي رشد و توسعه آن است و تحقيقات بدون وجود اين عامل مهم امكان پذير نيست. زنان در كشور ما حدود نيمي از جمعيت كل كشوراند و روزبه روز نيز بر تعداد متخصصان شان افزوده مي شود.،اما هنوز نقش و جايگاه آنان ناديده انگاشته مي شود.

اين پژوهش كه به روش كيفي انجام داده شده مشكلات زنان را ناشي از ديدگاه و نگرش جامعه نسبت به آنان مي داند و تاكيد مي كند: زنان محقق با وجود توانائيهايي چون صبر‘ شكيبايي‘ پشتكار‘ دقت عمل و ريز بيني كه از ويژگي هاي اساسي يك محقق است آن گونه كه لازم است از وجودشان در كار تحقيق استفاده نمي شود.

در بخشي از اين پژوهش كه اطلاعاتش از طريق مصاحبه كيفي جمع آوري شده محبوبه غياثوند باستان شناس مي گويد: سازمان ميراث فرهنگي براي زنان باستان شناس مقرر كرده به استثنائ فعاليت در محدوده شهر تهران در ساير نقاط كشور كار علمي انجام ندهند. علت آن را نيز عدم توانايي زنان در زندگي خارج از شهر عنوان كرده است.

اعظم خوش خلق پژوهشگر و دانشجوي دكتراي جامعه شناسي در ژاپن نيز زنان را در طي مدارج تحصيلي با مشكلات عديده همراه مي داند و زماني كه آنها خواهان ادامه تحصيل در خارج از كشوراند عرصه ها برايشان بسيار تنگ مي شود و مشكلاتي در زمينه خروج از كشور دارند همچنين قوانين دست و پا گيري نيز درزمينه اعطاي بورس به زنان وجود دارد.

او مي گويد: وقتي مساله مسافرت هاي كوتاه مدت خارج از كشورمطرح مي شود باز اين زنان هستند كه از گردونه رقابت با مردان خارج مي شوند.

معصومه فيروزي پژوهشگر كه در مركز تحقيقات بيوشيمي دانشگاه تهران مشغول به فعاليت است هر چند پذيرش زنان در رشته بيو شيمي را با مشكل خاصي همراه نمي بيند اما به تنگ نظريهايي در اين زمينه اشاره مي كند كه مانع رشد زنان در اين رشته مي شود و برخي از قبولي هاي سطوح بالاتر از ميان زنان را حذف مي كند.

او 50 درصد اعضاي هيات علمي اين رشته را زنان عنوان مي كند و مي گويد: اما با اين وجود و در شرايط مساوي براي استخدام، اين زنان هستند كه حذف مي شوند و هرگز زنان در شرايط مساوي با مردان جذب بازار كار نمي شوند.

در بخش ديگري از اين پژوهش با يك زن "گياه شناس "مصاحبه شده اين محقق گياه شناس مسافرت به نقاط مختلف كشور و جمع آوري گياهان را مهم ترين وظيفه يك گياه شناس مي داند.

او مي گويد: زنان گياه شناس اغلب اجازه مسافرت به نقاط مختلف را ندارند. كه اين مساله امكان موفقيت را از آنان سلب مي كند. مهندس اعظم فرمهيني نيز با 20 سال سابقه كار در امور كشاورزي مي گويد: معمولاٌ مزارع آزمايش و تفحص از محل كارمان دوراند اما لازم است كه مسئول يك طرح در فرصت هاي مختلف به اين مزارع رفته و از پيشرفت كارها مطلع شود اما طبق قوانين كار يك زن پژوهشگراجازه ندارد از ماشين اداره استفاده و به مزارع برود. اما اگراز ماشين شخصي اش استفاده كندعيبي ندارد.

يافته هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه اين مشكلات اگر چه كوچك به نظر مي آيند اما در عمل باز دارنده اند و موجب عدم بروز قابليت هاي واقعي زنان مي شوند. همچنين در دراز مدت اين موانع بر ميل و رغبت به كار‘ فكر و انديشه پژوهشگر تاثير و موجب انفعال وي مي شوند.

بر طبق اين پژوهش مسئوليت هاي خانوادگي به ويژه وظايف سنتي زن در خانواده‘ عدم تطبيق اين وظايف باانتقال زنان و ساختار مرد سالارانه نظام خانوادگي در ايران از مهم ترين مشكلات زنان در حوزه خانوادگي و امر پژوهش است.

اين پژوهش لزوم تغيير نگرش خانواده و جامعه، تغيير نقش زن و مرد در خانواده و جامعه، تغيير الگوي روابط خانوادگي و استفاده از امكانات آموزشي، تبليغات رسانه هاي همگاني را در ارائه تصويري جديد از نقش زن در جامعه و خانواده در حل مشكلات زنان پژوهشگر مفيد و موثر ارزيابي مي كند.

دو شنبه 13 تیر 1384

كانون زنان ايران

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه