بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

آذر   1387 ـ دسامبر 2008  ـ

گزارش بنگلور

آرش موسوی

تصوير بنگلور در سال های اخير برای من هميشه تصويری بوده است که آن را از خلال اولين صفحات کتاب مشهور تامس فريدمن، کتابی با عنوان "جهان مسطح است"، بدست آورده ام. فريدمن در ابتدای اين کتاب خاطرۀ بازديد خود از شهر بنگلور را با يادآوری و مقايسه داستان سفر کريستف کلمب به مقصد هندوستان آغاز می کند. کريستف کلمب بجای هندوستان سر از قاره امريکا درمی آورد و بعد ناگهان کشف می کند که جهان گرد است: «کلمب به پادشاه و ملکه خود گزارش داد که جهان مدور است و نام او بعد از آن بعنوان مردی که برای اولين بار به اين کشف دست يافته بود به صفحات تاريخ پيوست. من اما به خانه برگشتم و کشف خود را تنها با همسرم در ميان گذاشتم. من در گوش همسرم زمزمه کردم: عزيزم! من تصور می کنم که جهان مسطح است» (فريدمن، 2005).

استعاره مورد استفاده توسط فريدمن از ملاقاتی با مدير اينفوسيس، يکی از مهمترين کمپانی های آی تی در بنگلور الهام گرفته شده است. مدير اينفوسيس اتاق تله کنفرانس کمپانی را به فريدمن و دوستانش نشان می دهد که در آن يک صفحه مسطح ديجيتال باندازه يک ديوار بزرگ تعبيه شده و مشارکت کنندگان در هر کنفرانسی از اقصی نقاط دنيا می توانند با قرار گرفتن روی اين صفحه مسطح به گفتگو با يکديگر بپردازند. مدير اينفوسيس به صفحه ديجيتال اشاره می کند و خطاب به فريدمن می گويد: «اين خودِ خودِ جهانی شدن است»! 

بنگلور، بدين ترتيب، نماد توسعه سريع و اعجاب برانگيز هندوستان بوده است. آنقدر سريع و اعجاب انگيز که فريدمن در لحظه ورود به شهر بنگلور احساسی شبيه به احساس کريستف کلمب پيدا می کند: نکند که من هم اشتباهاً به امريکا آمده ام!

اين تصوير از بنگلور در خلال روزهای اخير که من در چهارمين کنفرانس بين المللی AP-CAP  شرکت داشته ام برای من فوق العاده غنی تر شده است. هنديان همانقدر که روند جهانی شدن را به سود خويش به کار گرفته اند، بهمان نسبت کاملاً مراقب سنتهای فرهنگی خويش هستند و با دقت از آن سنتها نگاهداری می کنند و حتی با تاکيد زياد سعی دارند تا به خارجی ها نشان بدهند که از تاريخی پرعظمت برخوردارند. اين مردمان عجيب قادرند ميان تحمل ارزشهای غريبه و احترام گذاشتن به آن ارزشها از يکطرف و حفظ ارزشهای بومی خود از طرف ديگر تعادل برقرار کنند.

نمونه های فراوانی از اين فرآيند پارادوکسيکال را در روزهای اخير شاهد بوده ام. در خلال سخنرانی ها بوفور می توانستم سخنرانی هايي از محققين هندی را پيدا کنم که از نظر سطح قدرت و خلاقيت علمی کاملاً با سخنرانان امريکايي و اروپايي کنفرانس برابری می کردند و در مواردی حتی آنان را به چالش می خواندند (فيلسوفان بزرگی از امريکا و اروپا در کنفرانس حاضر بودند. سخنرانی پال هامفريز از دانشگاه ويرجينيا مخصوصاً شنيدنی بود). محققين جوان هندی، بويژه متخصصين علوم کامپيوتر در اين کشور، کاملاً به روز هستند و جديدترين مقالات مهم و کتابهای برجسته روز را به خوبی می شناسند. اين سخنرانی ها مرا به ياد جمله ای می انداخت که سالها قبل از جوانی هندی در يک گفتگوی اينترنتی شنيده بودم: چيزی که ما جوانان هندی می خواهيم اينست که بيست سال بعد امريکا را پشت سر بگذاريم!

در کنار اين همآورديها و شانه به شانه ساييدن ها، برگزارکنندگان تمام تلاش خود را بکار برده بودند تا آنجا که امکان دارد وجوه گوناگون فرهنگ و شيوه خاص زندگی هندی را به ما نشان بدهند. غذاها با دقت و هنرمندی ويژه ای پخت و سرو می شدند و حتی موقعيکه می خواستی انتخاب کنی توصيه های دقيقی ارائه می کردند، برنامه های فرهنگی نظير موسيقی سنتی و برنامه ای بنام ياکشاگانا (نوعی درام سنتی)، نحوه لباس پوشيدن برگزارکنندگان و بسياری از سخنرانان هندی و خيلی چيزهای ديگر همه و همه حاکی از نوعی تلاش مجدانه برای به رخ کشيدن شخصيت فرهنگی و ملی هندوستان بودند. مقاله من کاربرد مفاهيم کامپيوتيشنال در فرمولبندی مجدد برخی از مفاهيم عرفان نظری (با تاکيد بر بوديسم) را مطرح می کرد. اين مقاله و توجه آن به يکی از وجوه فرهنگی مهم هندوستان (بوديسم) آنقدر هيجان هنديان حاضر را برانگيخت که جايزه ويژه کنفرانس برای مقاله ممتاز همايش را به مقاله من دادند!

مسير برگشت من به تهران مسيری غيرمستقيم است که در بحرين حدود 10 ساعت توقف دارد. اينگونه سفرها معمولاً آزاردهنده هستند چرا که انسان نمی داند ساعتهای انتظارش را بايد به چه کاری مشغول شود. ايندفعه اما بنظر می رسد که من برای تمام آن 10 ساعت و حتی تمام ساعتهای داخل هواپيما برنامه کاملاً روشنی دارم. برنامه ای که هيجان انگيز هم هست. برنامه ای برای فکر کردن به موضوعی که عنوانش می تواند اين باشد: به خيزش ببر نگاه کن!

--------------------------------

پی نوشت: کلمه CAP مخفف Computation And Philosophy است و به يک انجمن علمی جهانی اشاره دارد که اعضای آن در زمينه ديالوگ ميان علوم کامپيوتر و فلسفه به پژوهش می پردازند. اين انجمن کنفرانسهايي سالانه را بشکل منطقه ای برگزار می کند که شامل کنفرانسهای منطقه آسيا پاسيفيک (AP_CAP)، منطقه اروپا (E_CAP)، منطقه امريکای شمالی (NA-CAP)، و منطقه امريکای لاتين (LA_CAP) می گردد. فعاليت های اين جامعه علمی برای آندسته از متخصصين علوم کامپيوتر که به فلسفه علاقمندند يا برعکس، فيلسوفانی که به علوم کامپيوتر تمايل دارند حتماً جذاب خواهد بود. وب سايت اصلی انجمن اينجا است.  

برگرفته از وبلاگ نويسنده، «شبکوک»:

http://www.nil.shabkook.com/tabid/320/EntryID/205/Default.aspx

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه