بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

شهريور   1387 ـ   سپتامبر  2008

ارتباط پادشاهی و یک حزب لیبرال دمکرات!

گزارش نشست دفتر پژوهش حزب مشروطه ايران

قبل از شروع بحث اصلی، در ادامهء بحث های اصلاح اساسنامهء حزب، با توجه به پیشنهاد تازهء شاخهء «برمن» (آلمان) در مورد برکناری هموندان از حزب توضیح داده شد که عضویت در یک حزب سیاسی جزء حقوق بشر نیست و اگر کسی نخواست یا نتوانست در عضویت حزبی بماند حقی از او پایمال نشده است. هموندان حزب می توانند هر لحظه بخواهند حتی بی خبر از حزب بروند و اگر دل شان خواست بر ضد حزب فعالیت کنند. حزب هم باید حق داشته باشد که اگر عضویت هموندی را زیان آور تشخیص داد او را برکنار کند ــ البته پس از تحقیقات و دادن حق دفاع. برای این کار هم مرجعی صلاحیتدار تر از شورای مرکزی نیست که برای اداره عمومی حزب و تصمیم گیری در اموری به مراتب مهم تر، از سوی کنگره انتخاب می شود.

دستور نشست ارتباط یک حزب لیبرال دمکرات با امر پادشاهی بود و هموندان نظرات خود را به ترتیب زیر بیان کردند: «ادعای پاره ای جمهوریخواهان که گویا جمهوریخواهی مساوی دمکراسی است نادیده گرفتن صد جمهوری دیکتاتوری و ده بیست پادشاهی دمکرات در جهان است. ما پادشاه را به عنوان نماد همبستگی می خواهیم».

یک حزب سیاسی ارتباط خاصی با جمهوری یا پادشاهی ندارد. ما شاهزاده را به عنوان کاندیدای پادشاهی اعلام کرده ایم و پایش هم ایستاده ایم ولی موضوع مهم اندیشه های یک حزب است. ما شاهزاده را وسط نگذاشته ایم که از او برای خود استفاده کنیم و مانند دیگران نیستیم که اگر او با امری موافق بود موافق هستند و اگر چیزی نگفت مخالفت می کنند. حزب ما می خواهد به نیروی اندیشه و روش خود توده های مردم را جذب کند و سبب شود که پادشاهی هم در ایران زمینه بهتری پیدا کند.

برقراری پادشاهی امروزی و متجدد هیچ منافاتی با معرفی ما به عنوان یک حزب لیبرال دمکرات ندارد. ما در انگلستان می بینیم که بلر با پیشینه چپ افراطی می آید و نخست وزیر می شود و به میهن خود و به پادشاهی خدمت می کند.

در کشور هائی مانند ایران که تاریخ کهن و اقوام گوناگون دارند یک نماد همبستگی ملی بسیار سودمند بوده است. در ایران پادشاهی ریشه های عمیق دارد و باید از آن برای تقویت همبستگی ملی استفاده کرد. در سوئد روی شیر های آب تاج پادشاهی دیده می شود و از لیبرال ترین دمکراسی هاست.

در ایران خیلی ها از دیکتاتوری کنونی ناراضی هستند و دنبال یک رضا شاه دیگر می گردند که با قدرت کار ها را از پیش ببرد. ولی ما تجربه یک انقلاب زشت را داریم که به علت ضعف جامعه مدنی و نبودن رواداری در فرایند سیاسی روی داد. پادشاهی نیروی مثبتی در جامعه بود ولی مردم به حساب نمی آمدند. لیبرال دمکراسی یعنی گذاشتن فرد انسانی و نه هیچ ماهیت دیگری در مرکز تفکر سیاسی و سازمان دادن جامعه برای حفظ حقوق افراد. پادشاهی و جمهوری به یک اندازه می توانند در این قالب جا بیفتند. برای ایران پادشاهی مناسب تر است.

مثال هائی که دوستان می آورند با شرایط امروزی ما که در مبارزه هستیم و در کشور خود نیستیم نمی خواند. امروز پادشاهی بیش از همه به مبارزه کمک می کند. مخالفان ما هم از حزب نمی ترسند. ترس شان از پادشاهی است. مسلم است ما طرفدار شکل اروپائی پادشاهی هستیم و این هم یکی از نقطه های قوت ماست. حالا باید ببینیم چگونه از این موضوع استفاده کنیم.

در بحث پادشاهی یک نگاه تاریخی هست که خیلی قدیمی است و شامل بهترین و بزرگ ترین و بالا ترین می شود، و یک نگاه امروزی و روشنگرانه هم هست که نظر ماست. ما تاریخ را گرامی می داریم ولی تاریخ مال امروز نیست. باید زیربنائی باشد که متزلزل نشود. در قانون اساسی امریکا بود که حقوق بشر ذکر، و مبانی قانونی لیبرال دمکراسی گذاشته شد. در ایران تنها دیدگاه تاریخی دارند و به علت آشنا نبودن با دمکراسی تنها راه حلی که به نظر شان می رسد رضا شاه و نادر شاه است ولی این اشتباه است چون پس از آنها کشور از هم پاشید. باید دنبال راه حلی باشیم که با یک تغییر همه چیز از بین نرود. همه چیز را در یک نفر متمرکز کردن خطرش این است که اگر آن یک نفر به فرض محال در میان نباشد چه باید بکنیم؟

ما در منشور حزب تکلیف خود را با آینده روشن کرده ایم. گذشته هم نه قابل تکرار است نه می باید تکرارش را خواست. نباید دنبال اوضاعی برویم که باز سی سال همین بلا سر مان بیاید. این گونه هم نیست که همه در ایران مثلا طرفدار پادشاهی یا جمهوری باشند.

هر قدر پایه های حزب اصولی تر باشد دوام آن بیشتر خواهد بود. مردم ایران دیگر همین جوری دنبال پادشاهی یا غیر آن نخواهند رفت. و زیر و بم افکار حزب یا فرد را جستجو می کنند.

هنگام تشکیل حزب اصولی مورد نظر بوده و در اساسنامه و منشور هم آورده شده است و مذاکره در باره آن اتلاف وقت است. هدف ما یک رژیم مشروطه پادشاهی دمکراتیک است و تا زمانی که این اصول برجاست کسانی که آمده اند خواهند ماند.

اصول ما تغییر نکرده است ولی راه های بهتر رسیدن به هدف را باید در نظر داشت. ما دنبال تکامل بیشتر هستیم. چگونه توضیح دادن منشور مهم است.

ما از آغاز هوادار پادشاهی بوده ایم و می بینیم که بخش عمده ای از مردم طرفداران این طیف هستند و ما هم برای افزایش طرفداران پادشاهی فعالیت می کنیم ولی چه بهتر که نگاه خود را به پادشاهی و برنامه های مان را برای اداره کشور بیشتر و بهتر توضیح دهیم.جذب مخالفان البته لازم است ولی اولویت را باید به جوانان و مردم در خود ایران بدهیم. یکی از خواست های طرفداران ما در ایران این است که برای شان کلاس آموزشی بگذاریم. ما باید اول به این گروه ها بپردازیم و اگر امکانش بود به سراغ مخالفان هم می رویم.

بد ترین مخالفان ما بیشتر در طیف استبدادی چپ و راست یافت می شوند، از جمله کسانی که در حزب هم از بنیان گزاران بوده اند. ما در بحث خود به نیرو های دمکراسی و حقوق بشر توجه داریم. گروهی از فعال ترین هموندان حزب در گذشته از طرفداران پادشاهی نبوده اند.

انسان با پیشرفت علوم گام به گام با تقدس زدائی توانست خود و جهان را دگرگون کند. پادشاهی هم از آسمان به زمین آورده شد. دیگر سلطنت ودیعه ای الهی نیست. یک حزب لیبرال دمکرات پادشاهی را در مفهوم مدرن آن می فهمد و دیگر با فرمانروائی ارتباط پیدا نمی کند. ما به تقدس گرائی اعتقادی نداریم. همه چیز قابل بحث و نقد است. این روز ها بیستمین سال کشتار 16 شهریور 1367یادآوری می شود. ولی با همه محکوم کردن این فاجعه و دل سوزی برای قربانیان و بازماندگان آنها نمی توان اعضای سازمان های انقلابی چریکی را در آن موقع آزادیخواه دانست. نگاه ما به پادشاهی و لیبرال دمکراسی به هم پیوند ارگانیک دارد. اصل دمکراسی لیبرال است و دعوای پادشاهی و جمهوری موردی ندارد.

منشور ما خوشبختانه هنوز دارای شمول و انعطافی است که نگذاشته است کهنه شود و کاملا با نیاز های زمان سازگاری دارد. در شانزده سال گذشته هیچ انتقاد جدی از آن نشده است و ما نیازی به تغییر آن نداریم ولی استدلال و روشنگری و طرز بیان را همیشه می توان بهتر کرد. این بحق ها هم ذهن ما را باز تر می کند هم در بیرون خوانندگان و طرفدارانی دارد و برای هواداران ما در ایران نیز بررسی بخش سخن روز سامانه حزب می تواند سودمند باشد. لیبرال دمکرات هنگامی که این منشور نوشته می شد در زبان سیاست ایران جائی نداشت ولی منشور یک سند لیبرال دمکرات است و این اصطلاح بی آنکه نیاز به تغییر نام حزب داشته باشیم صفت ما شناخته شده است و خواهد شد.
در موضوع پادشاهی در بحث دوستان دو نگرش را می شد تشخیص داد. نگرش سودجویانه و نگرش اصولی. نگرش سودجویانه می گوید باید پادشاهی را با توجه به اینکه وضع مردم در آن زمان بهتر بوده است محور قرار داد و تکیه را روی آن گذاشت تا بعد در ایران به دمکراسی و لیبرالیسم سیاسی برسیم. نگرش اصولی ضمن تایید این نظر که پادشاهی در مبارزه عامل سودمندی است سه اصل را در نظر دارد: 1 ــ سخنی بگوئیم که در همه موارد بتوانیم پایش بایستیم. 2 ــ پادشاهی را مصرف و خراب نکنیم، چنانکه بسیاری از هواداران پادشاهی در این دهه ها کرده اند. 3 ــ اندکی هم در اندیشه آینده ایران باشیم و به دست خود از هم اکنون اسباب استبداد و تقویت روحیه استبدادی را فراهم نکنیم. ترسی که از قول یکی از سازمان های چپگرا نقل شد بجاست. با این ضعف سیاسی و اخلاقی جامعه ما، و عقب ماندگی، غلبه هوچی گری و فرصت طلبی در سیاست ایران بیم آن می رود که باز دچار دیکتاتوری شویم.
حتی با نگرش سودجویانه هم نمی باید اصول را فراموش کرد. در موضوع کشتار و فاجعه شهریور 1367 که پیش کشیده شد کسانی می آیند و حرف هائی می زنند و پذیرفته هم می شوند ولی ما باید صرفنظر از اینکه سخن به نام چه کسی است نظر ی را که درست می دانیم بگوئیم. کار ما رفع و رجوع و توجیه و از آن بد تر تایید هر چه گفته می شود نیست. برای سلطنت طلب معمولی سخن مهم نیست، چه کسی می گوید مهم است. ما درست برعکس هستیم. بعد هم در مورد سودمندی نگرش سودجویانه مبالغه نباید کرد. گذر زمان و جابجائی نسلی را باید در نظر داشت. در این سه دهه صد ها سازمان خواستند از این سرمایه استفاده کنند و اثری از آنها نماند. طرفداری پادشاهی به تنهائی نتوانسته است گروه های بزرگی را جلب کند یا گرو های کوچک را نگهدارد. قدرت ما در این بوده است که پادشاهی را در قالب یک برنامه فراگیر لیبرال دمکرات عرضه کرده ایم. تا دورنمای سرنگونی رژیم در افق پدیدار نشود و مردم امیدی به تغییر اوضاع نداشته باشند به هیچ عنوان از جمله پادشاهی نمی توام مردم را جمع کرد. نگرش سود چویانه محئودیت های زیاد دارد ولی نگرش اصولی در همه حال مایه نیرومندی است.
آیا پادشاهی را می توان در قالب لیبرال دمکراسی فکر کرد؟ اشکال مهمی که جمهوریخواهان می گیرند این است که مقام موروثی دمکراتیک نیست. حالا صرفنظر از اینکه نه موروثی خودبخود غیر دمکراتیک است نه غیر موروثی لزوما دمکراتیک می شود، امروز جمهوری های موروثی هم پیدا شده اند. پاسخ ما دو تاست. نخست نمونه های عملی که بسیاری از خود این جمهوریخواهان هر روز در اسکاندیناوی و بریتانیا و کشور های دیگر ی با آن سر و کار دارند. دوم سیر پادشاهی در اروپا اصلا از استبداد مطلقه به لیبرالیسم و بعد دمکراسی لیبرال بوده است. در سده هژدهم در اروپای مرکزی و شمالی ما پادشاهی هائی را می بینیم که در آنها از انتخابات و مجلس تصمیم گیر خبری نیست و لی حقوق افراد جامعه به مقدار و درجه بالا حفظ می شود. از سده نوزدهم تا بیستم آن پادشاهی هائی که ماندند هم پارلمانی و دمکرات شدند، هم نظام سیاسی با اعلامیه حقوق بشر انقلاب فرانسه سازگار گردید. آنچه پادشاهی را لیبرال دمکرات می کند. این است که نهاد های حکومت کننده انتخابی و نه موروثی هستند نه برای همه عمر. نمایندگان و سناتور ها و نخست وزیران و وزیران وقتی دوره شان تمام شد می روند و به هر وسیله به مقام شان نمی چسبند. این چیزی است که ما در تاریخ خود تجربه نکرده ایم و اصل دمکراسی است. بقیه اش هم حقوق بشر است که باز به هیچ بهانه و عنوان نمی توان از افراد سلب کرد.

اینکه چرا ما به عنوان حزب هوادار پادشاهی، لیبرال دمکرات شدیم می ماند برای نشست بعدی دفتر.

برگرفته از سايت «حزب مشروطه ايران»

http://www.irancpi.net/sokhanrooz/matn_55_0.html

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه