بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

خرداد 1387 ـ   ژوئن  2008

مبارزۀ خوب! ايدئولوژی بد!

محمّد هادی

در ميان مشکلات متصوّر در ارزيابی و تنظيم رابطۀ کشورهای آمريکا و اروپا و نيز نيروهای اپوزيسيون با مجاهدين، احتمالاً ايدئولوژيک بودن مجاهدين از جمله مسائل مهمّ و مطرح ميباشد.

مجاهدين از جمله تنها نيروی جهان سومی، مسلمان و ايدئولوژيک باقيمانده از دنيای دو قطبی و دوران جنگ سرد است که عليرغم فروپاشی شوروی و عقب نشينی تفکرات چپ و راديکال، همچنان قدرتمند و با استحکام تشکيلاتی و سازمانی در صحنۀ سياسی ايران حضور فعال دارند. بيشتر و مهمّ تر از آن حتی توانسته اند بدنۀ اصلی ارتش آزاديبخش خود را در قلب يکی از خطرناکترين نقاط روی کرۀ زمين-عراق- بحالت فعال و آماده باش برای نبرد آخرين حفظ کنند! در حاليکه منتقدين و حتّی مخالفين در زمينۀ مقاومت و مبارزات شجاعانۀ مجاهدين با رژيم آخوندها نميتوانند انتقاد کنند با اين وصف، بسياری سعی و تلاشِ- آگاهانه و يا ناآگاهانۀ- بر آن دارند که با سوء استفاده از فضای ضدِ ايدئولوژیِ مُدِ روز و تحت عناوين و اشکالِ روشنفکرانه، با غيرعقلانی جلوه دادن وجه ايدئولوژی، از مقبوليتِ مبارزات مجاهدين کاسته و آنها را نيرويی انعطاف ناپذير و مشکل آفرين در مسيرِ تحقق دموکراسی در ايران معرفی کنند! و بدتر از آن گاهی ناجوانمردانه جنگ نابرابر و خونين مجاهدين با آخوندها را به جنگ داخلی مسلمانان و کانون برخورد برداشتهای مختلف از اسلام تنزّل ميدهند و بدين ترتيب خواهی نخواهی برای رژيم رو به قبلۀ آخوندها وقت اضافی خريداری ميشود!

اين نوع پيله کردن به ايدئولوژی مجاهدين در حالی است که در عرصۀ مبارزات دموکراتيک نميتوان و نبايد هيچ نيرويی-از جمله نيروهای ايدئولوژيک و مذهبی-را به شرط پذيرش قواعد و اصول حاکم بر دموکراسی و جدايی دين از دولت، تقبيح و سرزنش و يا غيردموکراتيک خواند! در فعاليت و مبارزات سياسی قرار است نيروها با مسائل و مواضع روی ميز، برخورد و تنظيم رابطه کنند نه با اعتقادات و مسائل زير ميز و داخل کِشُوها! در غير اينصورت فضايی حاکم خواهد شد که سر از نوعی تفتيش عقايدِ مدرن و شيک درخواهد آورد که بعنوان مثال ميتوان مجاهدين را سئوال پيچ نمود که اصلاً چرا مسلمان زاده و مذهبی اند؟ و يا اينکه-ساده لوحانه يا مغرضانه-انتظار داشت که مجاهدين در يک روز صبح بهاری از دندۀ غير مذهبی از خواب بيدار شوند و ناگهان اعلام کنند که يا ايها الناس! ما در اثر ارشاد سکولارها و انتقادات دموکرات ها، بدين وسيله از ايدئولوژی و اسلام استعفاء داده و در تولدی دوباره بصورت نيرويی غيرمذهبی به مبارزه ادامه خواهيم داد! در حاليکه بمحض تغيير ايدئولوژی فرضی مجاهدين کيست که نداند همان کسانيکه تا ديروز به ايدئولوژيک بودن مجاهدين خرده گيری ميکردند، بلافاصله مجاهدين را به فرصت طلبی و سستی در عقايد و تاکتيکی بودن مذهب متهم خواهند نمود! و . . . !

در رابطه با روشن بودن آيندۀ ايران و واهی بودن مخدوش نشان دادن ايدئولوژی مجاهدين کافيست تا به بحثی پيرامون قيام بهمن و قدرت گيری آخوندها مختصراً اشاره نمود! در تحليل و بررسی های بهمن ۵۷ آمده است که با توجه به کم عمقی و سطحی بودن جنبش و حاکميت تفکرات بعضاً غير دموکراتيک در جامعه و . . . روی کار آمدن آخوندها تا حدود زيادی غيرقابل اجتناب بود و حتی اگر هر نيروی ديگری هم روی کار می آمد با توجه به پيش شرط ها و ذهنيات موجود، مشکل و ای بسا بعيد بود که ايران سر از جامعه ای دموکراتيک در بياورد و نهايتاً سطح نازل جنبش و عقب ماندگی جامعه مُهر خود را بر رژيم برآمده از دلِ قيام ميزد! با فرض درست بودن نسبی اين تحليل، خوشبختانه امروز بدليل روشدن دست آخوندهای حاکم و گسترش و نفوذ خواستهای دموکراتيک در جامعه بعيد است رژيم بعد از آخوندها-حتّی اگر بخواهد- بتواند ساز ديگری غير از نوای دل انگيز دموکراسی و سکولاراليسم در ايران بزند! ترساندن مردم از رژيم بعد از سرنگونی آخوندها فقط به نفع آخوندهاست! بهمين دليل ترس واهی از ايدئولوژيک بودن مجاهدين-عليرغم تمامی تضمين های عملی و کتبی در برقراری حکومتی غيرمذهبی و سکولار از جانب آنها-در ادامه ميتواند به نوعی "فوبيا" ی سياسی-اجتماعی منجر گردد!

منتقدين ايدئولوژيک بودن مجاهدين تلويحاً اعتراف دارند که مجاهدين در مبارزۀ سی سالۀ خود با آخوندها فوق العاده جدی و با شجاعت تمام ميجنگند! ولی بطور متناقض ميگويند: ولی حيف که ايدئولوژيک اند! و در اين ميان- باز هم آگاهانه و يا ناآگاهانه -توجه و دقت نمی کنند که ای بسا دليل خوب جنگنديدن و سازش ناپذيری مجاهدين همان ايدئولوژی و رهبری ايدئولوژيک آنهاست! البته اگر نخواهند به تز معروف و فرسودۀ " بالا بد و پائين خوب!" و "رهبری بد و بدنه خوب!" پناه ببرند!

هر چند جدا از بسياری بدفهمی ها و حتّی غرض ورزی ها، نبايد از نظر دور داشت که شايد برای جامعۀ خمينی گزيده و بدبينی عميق و ريشه دار ايرانی، دشوار باشد تا باور کند که نيرويی مذهبی-مانند مجاهدين- ميتواند برای روی کار آوردن رژيمی غيرمذهبی با رژيمی مذهبی سی سال مبارزه کند! شايد!

بازگشت به خانه