بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

27 اسفند 1386 ـ  16 مارچ  2008

حکم حکومتی ضامن حفظ نظام و مرجح بر احکام اولیه است

دکتر ابراهیم فیاض، استاد دانشگاه تهران

دکتر ابراهیم فیاض در گفتگو با رجانیوز، اظهارات اخیر بهزاد نبوی درباره نظریه ولایت فقیه را بی پایه خواند و گفت: اینکه می گویند "در قانون اساسی چیزی به نام حکم حکومتی نداریم و ما نمی توانیم نظرات امام را مبنا قرار دهیم"، ناشی از کم سوادی اینگونه افراد است زیرا در فقه ما یک مبنای اساسی محوریت دارد و آن هم حفظ نظام اجتماعی است. یعنی اگر نظام اجتماعی با کنار گذاشتن نماز حفظ شود، باید این واجب را که از فروع دین است، ترک کرد و حفظ نظام اجتماعی، وجوب نماز را باطل می کند. در زمان برقراری حکومت اسلامی نیز اولین وظیفه حاکم، حفظ نظام اجتماعی است و در این مرحله حکم حکومتی موضوعیت پیدا می کند.

وی افزود: اینکه امام راحل فرمودند اگر در جایی مصلحت نظام و اجتماعی در میان باشد، احکام ثانویه مرجح بر احکام اولیه می شوند، به این معنی است که ملاک حفظ مصلحت نظام و اجتماع است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر آقای نبوی قدری با مطالعه اظهارنظر می کرد، جواب شبهات خود را با غور در معنای ولایت مطلقه فقیه می گرفت، خاطرنشان کرد: لفظ مطلقه به این معناست که فقیه می تواند برای حفظ نظام به صورت مطلق وارد صحنه شده و برخی قوانین را تعطیل کند که این حضور همیشگی فقیه و ولی در صحنه باعث پویایی جامعه اسلامی است.

فیاض با ابراز تأسف از اینکه عده ای به دلیل کج فهمی از ولایت فقیه تعبیر به حاکمیت استبداد می کنند، اظهار داشت: حتماً این افرادی که می گویند باید قانون اساسی مبنا قرار گیرد نه نظرات فقهی امام(ره) یا ولی فقیه، نمی دانند که در قانون اساسی ولایت فقیه به عنوان یک اصل مبنا قرار گرفته است و منافع ملت و مصالح اجتماعی را در گرو نظرات ولی قرار داده است.

وی در پاسخ به این سؤال که ولایت فقیه چه جایگاهی در فقه شیعه دارد و آیا فقهای سلف نیز به این شکل از ولایت قائل بوده اند، گفت: بحث ولایت فقیه در فقه شیعه دارای سابقه طولانی است و به قدری بر آن تأکید شده است که جای شک و تردید باقی نمی ماند. البته زمانی بوده است که فقها پذیرفته بودند حکومتداری توسط سلاطین انجام شود اما دلیل بر این نبوده که احکامی مانند اموال یتیم و اجرای حدود نیز به سلاطین سپرده شود زیرا فقه چارچوب های مشخصی برای این احکام دیده است که نمی توان از آن عدول کرد.

برگرفته از سايت «رجا نيوز»:

http://www.rajanews.com/News/?25548

بازگشت به خانه